U heeft een vonnis en de klant betaalt nog altijd niet: hoe aanpakken?

Beslag

Afrekening

Als u een vonnis bekwam waarin uw klant veroordeeld werd om uw facturen te betalen, dan zal uw advocaat uw klant in eerste instantie een afrekening sturen. De klant zal dan immers niet enkel uw facturen moeten betalen, maar ook de andere vergoedingen die de rechter toekende, zoals interesten, een schadebeding wegens laattijdige betaling, de dagvaardingskosten, het rolrecht en een rechtsplegingsvergoeding.

Beroep?

Het feit dat uw klant eventueel hoger beroep wil aantekenen, verhindert niet dat u het vonnis laat uitvoeren. Tenzij de rechter het anders beslist, is een vonnis uitvoerbaar bij voorraad. Dat betekent dat u het vonnis kunt laten uitvoeren, ook al tekent uw klant hoger beroep aan. U laat het vonnis wel op eigen risico uitvoeren. Krijgt u ongelijk in hoger beroep, dan riskeert u op te draaien voor de schade die uw klant leed, doordat u het vonnis dat uiteindelijk hervormd werd, al uitvoerde.

Bevel tot betalen

Betaalt uw klant u ondanks de afrekening van uw advocaat nog altijd niet, dan kunt u het vonnis overmaken aan een gerechtsdeurwaarder om dat vonnis te laten uitvoeren. De gerechtsdeurwaarder zal dan in eerste instantie het vonnis samen met een zogenaamd bevel tot betalen betekenen aan uw klant. In het bevel tot betalen neemt de gerechtsdeurwaarder het bedrag op dat uw klant u moet betalen. Doordat u een gerechtsdeurwaarder moet inschakelen, worden de kosten voor uw klant uiteindelijk alleen maar hoger. Boven op uw afrekening komen dan namelijk ook nog eens de kosten van de gerechtsdeurwaarder.

Afbetalingsplan?

Het gebeurt weleens dat klanten vervolgens aan de gerechtsdeurwaarder vragen of ze het bedrag waartoe ze veroordeeld zijn, mogen afbetalen. De gerechtsdeurwaarder zal dit in principe alleen maar aanvaarden als u bevestigt dat u het daarmee ook eens bent. Gaat u met zo’n afbetalingsplan akkoord, laat dan alleszins daarin voorzien dat het integrale bedrag dadelijk verschuldigd is, als de afbetalingstermijnen niet strikt gerespecteerd worden.

Uitvoerend beslag

Ontvangt de gerechtsdeurwaarder na zijn bevel tot betalen nog steeds geen betaling, dan kan hij een uitvoerend beslag leggen op de vermogensbestanddelen van uw klant. Hierbij kan het bv. gaan om onroerende goederen of om de rekeningen die uw klant heeft bij een bank. Andere vermogensbestanddelen die in beslag genomen kunnen worden, zijn bv. de roerende goederen waarvan uw klant eigenaar is (zoals wagens, voorraden, enz.), de vorderingen die uw klant op zijn beurt eventueel heeft op zijn klanten, enz.

Het leggen van beslag kan op zich volstaan om toch betaling te krijgen. Anders kunnen de vermogensbestanddelen waarop beslag gelegd is, ten gelde gemaakt worden door de deurwaarder. Weet wel dat het kan zijn dat u de opbrengst van de verkoop zal moeten delen met andere schuldeisers van uw klant.

Kosten

De kosten van het beslag moeten betaald worden aan de gerechtsdeurwaarder. Die kosten kunnen aanzienlijk zijn. U zal als schuldeiser deze kosten moeten voorschieten. Uw klant moet ze u wel terugbetalen. Niettemin kan op dat vlak het schoentje weleens wringen. Als uw klant namelijk onvermogend blijkt te zijn, dan riskeert u de kosten van de gelegde beslagen niet op hem te kunnen verhalen en daar zelf voor op te draaien, zodat uw ‘schade’ alleen nog maar groter wordt.

Vraag dan ook aan de gerechtsdeurwaarder om enkel maar over te gaan tot het leggen van uitvoerende beslagen als hij meent dat de opbrengsten de kosten daarvan zullen overstijgen.

Faillissement vragen

Voorwaarden

Als een betaling uitblijft, dan kunt u als schuldeiser ook weleens het faillissement van uw klant uitlokken. Dat kunt u doen door uw klant via een gerechtsdeurwaarder te laten dagvaarden in faling. U kunt dat doen als uw klant een onderneming is. Een onderneming kan zowel een eenmanszaak als een vennootschap zijn. Een consument kunt u niet dagvaarden in faillissement.

Om uw klant failliet te kunnen laten verklaren, moet hij op duurzame wijze opgehouden hebben te betalen. Het volstaat daarvoor dat hij liquiditeitsproblemen heeft die van blijvende aard zijn. Het is daarentegen niet nodig dat hij geen enkele schuldeiser meer betaalt. Bovendien moet het krediet van uw klant geschokt zijn (art. XX.99 WER) . Dat zal bv. het geval zijn als uw klant geen kredieten meer krijgt van de bank.

Drukkingsmiddel?

Als u uw klant dagvaardt in faling, dan is de kans niet onbestaande dat die klant er alles aan doet om uw schuldvordering toch te betalen. Op die manier kan hij namelijk alsnog aan het faillissement ontsnappen. Hij kan dan immers tegen de rechtbank die de zaak behandelt, zeggen dat hij alvast uw vordering betaalde.

Leidt uw dagvaarding toch tot een faillissement, dan krijgt u duidelijkheid over de vraag of uw factuur wel betaald zal worden. Door het faillissement uit te lokken, zorgt u er ook alvast voor dat uw debiteur geen verdere schulden kan maken en dat hij ook bv. geen vermogensbestanddelen kan laten verdwijnen, aangezien de rechtbank in het faillissementsvonnis een curator zal aanstellen die de goederen van uw klant verder zal beheren.

Als u geen voorrecht heeft (of een andere waarborg), dan is de kans klein is dat u bij een faillissement iets zal recupereren van uw vordering. De kosten van de dagvaarding zal u meestal wel kunnen recupereren. Die zijn immers bevoorrecht.

Staking van betaling

Als u los van hetgeen het vonnis u toekent, nog een andere vordering (bv. niet-vervallen facturen) heeft op de klant, dan betaalt de klant na de dagvaarding in faillissement soms ook die vorderingen. U bent dan echter niet zeker dat u dit bedrag uiteindelijk zal mogen behouden als het later toch tot een faillissement komt. Wanneer de rechtbank het faillissement uitspreekt, stelt ze immers ook de datum van staking van betaling vast. In principe is dat de datum van het faillissementsvonnis zelf, maar de curator kan deze datum ook door de rechtbank laten vervroegen ‘wanneer ernstige en objectieve omstandigheden ondubbelzinnig aangeven dat de betalingen vóór het vonnis opgehouden hebben’. Ontvangt u na de datum van staking van betaling een betaling wegens niet-vervallen schulden, dan kan de curator dit geld van u terugeisen.

Risico

Een slecht betalende klant bedreigen met een dagvaarding in faling is niet zonder risico. In sommige gevallen kan uw vordering dan rechtsmisbruik uitmaken. Dat is meer bepaald het geval als er een kennelijke onevenredigheid bestaat tussen uw belang bij de faillissementsvordering en de belangen die door de toewijzing van de vordering geschaad worden. Indien er sprake is van rechtsmisbruik, kan uw klant een schadevergoeding van u vragen (Cass., 28.11.2013) . Het is dan ook aangewezen dat u overlegt met uw advocaat vooraleer u een dagvaarding in faling uitbrengt.