Wat als de MR adviseert en daarbij de wet ‘miskent’?

Wettelijke voorwaarden voor adviezen

Meerderheid. Opdat een advies geldig zou zijn, moet minstens de helft van de leden van de MR aanwezig zijn. Na een nieuwe oproeping kan men echter wél geldig beslissen zonder dat de helft van de leden aanwezig is. Betreft het een materie waarin een zgn. verzwaard advies gegeven kan worden, dan is het volgens het Hof van Cassatie echter niet nodig dat de helft aanwezig is; men kan dan de eerste keer al geldig adviseren, ongeacht het aantal aanwezigen (Cass., 08.12.2014) .

Formeel. Een advies moet schriftelijk gegeven worden, tenzij de beheerder en de MR dat expliciet anders overeenkomen. Betreft het een materie waarin een zgn. verzwaard advies gegeven kan worden, dan kan men echter niet afwijken van de vereiste dat het schriftelijk moet. Bovendien moet de stemuitslag bij het advies gevoegd worden, ook wanneer het advies gunstig is, én heeft de minderheid bij een stemming het recht om een nota met het standpunt te laten bijvoegen.

Inhoudelijk. Ondanks het feit dat de Ziekenhuiswet niet met zo veel woorden zegt dat een advies gemotiveerd moet worden, gaat men er op basis van algemene rechtsbeginselen toch van uit dat dit moet. Net zoals de beheerder de adviesvraag moet motiveren, wordt dus ook van de MR verwacht dat ze hun advies motiveren.

Timing. De wet stelt dat het advies binnen de maand na de adviesvraag verstrekt moet worden, tenzij de beheerder en de MR iets anders overeenkomen. Als de MR denkt dat het advies niet kan binnen de maand (bv. omdat men artsen wil horen), doet men er dus goed aan om af te spreken dat het advies later gegeven kan worden.

Wat bij schenden van de voorwaarden?

Inbreuken leiden tot nietigheid... De bepalingen inzake de adviezen van MR zijn zgn. dwingend in het voordeel van de arts. Als de wet niet gerespecteerd wordt, kunt u dus de nietigheid van het advies én de daaropvolgende beslissing vorderen. Heeft deze beslissing intussen tot schade geleid (bv. een ontslag met miskenning van de adviesregels), dan kunt u ook schadevergoeding eisen.

Let op!  Dit geldt niet voor de timing die de wet stelt voor het advies. Is het advies er niet binnen de maand, dan kan de beheerder nl. vrij beslissen en kunt u als arts de laattijdigheid van het advies niet inroepen om de beslissing te laten vernietigen. U kunt dan alleen de MR aanspreken omwille van de fout die deze gemaakt heeft, en bijgevolg de kans die gemist werd op een negatief advies.

... en de beheerder is verantwoordelijk. Hij is verantwoordelijk voor het respecteren van de wet door de MR en moet er dus zelf op toezien dat dit gebeurt. Is de MR bv. foutief samengesteld, beslist die zonder de nodige aanwezigheid of wordt de stemuitslag niet bij het advies gevoegd, dan moet de beheerder dit opmerken en een rechtzetting vragen, zo niet dreigt de beslissing van de beheerder die erop volgt nietig te worden verklaard (en dus strikt gezien niet te bestaan).

Let op!  Op het vlak van het voegen van de stemuitslag bij het advies bestaat er tegenspraak in de rechtspraak. Het Hof van Cassatie meent dat dit steeds moet op straffe van nietigheid (Cass., 30.04.2015) , terwijl de Raad van State vindt dat, als de stemuitslag er niet bij zit, de beheerder ervan mag uitgaan dat het een gewoon advies is, dus niet verzwaard (RvS, 23.09.2015) .