Wat kunt en moet u doen bij coronavermoedens?

De regels in normale omstandigheden

Keert een werknemer terug van vakantie in het buitenland, ongeacht of dat nu van elders of van Noord-Italië of China is, u heeft niet het recht om te eisen dat hij eerst zijn arbeidsgeschiktheid zou aantonen, door bv. een attest van zijn arts af te leveren of een onderzoek bij de arbeidsarts te ondergaan. Wat geldt voor een werknemer die terugkomt van vakantie, geldt vanzelfsprekend ook, en a fortiori, voor iemand die altijd aan het werk gebleven is. U kunt die werknemer dus absoluut niet verplichten om eerst een attest van arbeidsgeschiktheid af te leveren of een medisch onderzoek te ondergaan, voor u hem toelaat om het werk verder te zetten. Mocht u dat toch doen, dan ontzegt u hem zijn recht op arbeid, waardoor u in juridische problemen zou kunnen komen.

In welke mate is het nu speciaal?

Begin maart 2020 doken de eerste ‘mogelijke’ gevallen van besmetting met COVID-19 op in een paar Belgische bedrijven. Dat was blijkbaar de aanleiding voor een abonnee om even stil te staan bij het feit dat het ook in zijn bedrijf zou kunnen voorkomen dat een bepaalde werknemer plots symptomen vertoont (op het werk). “Mijn werknemers hoeven immers niet zelf in de buurt van Noord-Italië, laat staan China, geweest te zijn, dat zou ik nog wel weten, maar misschien is iemand uit hun familie of straat daar wel geweest en dat weet ik dan niet. Niet dat ik nu bij het minste hoestje in paniek zal slaan, maar wat als een werknemer mij zou komen zeggen dat een van zijn of haar collega’s al meerdere dagen hoest en duidelijk ‘rood aanloopt’?” , zo vroeg hij.

De Welzijnswet als oplossing...

Recht om ‘op te treden’. Als werkgever bent u volgens de Wet inzake welzijn op het werk verantwoordelijk voor het feit dat de werknemers hun werk in veilige en gezonde omstandigheden kunnen uitvoeren. In dat opzicht moet u − met de hulp van uw externe of interne dienst voor preventie en bescherming op het werk − ook risicoanalyses doen en dus inschatten of er omstandigheden zijn die de risico’s op ongezond of onveilig werk zouden verhogen. Welnu, een werknemer die de verdachte symptomen vertoont, dus niet enkel een simpele snotneus heeft, kan zo’n risico vormen, dus heeft u ook het recht om ‘op te treden’.

Hoe ‘optreden’? Dat kan door de bewuste werknemer naar zijn eigen arts te sturen of, als hij daar niet op ingaat, door contact op te nemen met uw arbeidsarts (art. I.4-4. Codex Welzijn) . Indien de arbeidsarts dan oordeelt dat de werknemer ‘een gevaar’ op de werkvloer kan vormen, is die laatste ook verplicht om gevolg te geven aan een oproep om een onderzoek te ondergaan. Om nog te zwijgen van het feit dat elke mogelijke ‘verdachte’ zijn maatschappelijke, morele verantwoordelijkheid zou moeten opnemen...

... maar ook als verplichting

Het feit dat u verantwoordelijk bent voor veilige en gezonde werkomstandigheden houdt natuurlijk in dat u, als werkgever, niet alleen ‘kunt’ optreden bij een vrees voor besmetting, maar ook dat u dat ‘moet’ doen (op de aangehaalde manier). Niet dat u nu meteen schrik moet krijgen om beschuldigd te kunnen worden van te laat of niet opgetreden te hebben, zo’n vaart zal het niet gauw lopen...