INFORMED CONSENT - 26.08.2020

Cassatie is formeel: bewijslast niet bij u!

Een story die maar bleef duren... De wet zegt niet wie het bewijs moet leveren dat de patiënt correct ingelicht werd, zodat de rechtspraak dit moe(s)t invullen. Het antwoord was altijd verdeeld, zeker omdat het (voor de patiënt) niet eenvoudig is om een zgn. negatief bewijs te leveren. In 2004 leek de knoop doorgehakt te zijn, toen het Hof van Cassatie besliste dat de bewijslast bij de patiënt ligt (Cass., 16.12.2004) . In 2015 rees er dan weer twijfel, omdat datzelfde hof beslist had dat de advocaat (en niet zijn cliënt) de bewijslast draagt (Cass., 25.06.2015) .

...heeft een ‘happy-end’ gekregen... In 2019 had het hoogste hof al laten uitschijnen dat het bij zorgverleners toch anders is dan bij advocaten, toen het een arrest van het hof van beroep van Antwerpen verbrak, omdat dit stelde dat de bewijslast op een verpleegkundige rust (Cass., 11.01.2019). Dat wordt nu − in 2020 − nog eens formeel bevestigd in een arrest m.b.t. een arts (Cass., 20.06.2020) . Het komt dus toch aan de patiënt toe om te bewijzen, zowel dat de arts hem de informatie daadwerkelijk had moeten geven, maar ook dat hij dat niet gedaan heeft.

...of volgt er nog een ‘sequel’? Net nu de discussie (zowat) beslecht leek, duikt er een nieuw gegeven op in de vorm van het zgn. nieuwe bewijsrecht. Vanaf 01.11.2020 worden de regels van het Burgerlijk Wetboek inzake het bewijs nl. helemaal herschreven (wet 13.04.2019, BS 14.05.2019) . Niet alleen bepaalt dat nu uitdrukkelijk dat “alle partijen verplicht zijn om mee te werken aan de bewijsvoering” (dat eiste de rechtspraak vroeger ook al), het biedt de rechter ook de mogelijkheid om “in geval van uitzonderlijke omstandigheden” de bewijslast om te keren, wanneer de klassieke regels “onredelijk” zouden zijn.

Tip. Ook al is het nog afwachten hoe dit allemaal concreet ingevuld zal worden (door de rechtspraak), voorzichtig zijn blijft toch de boodschap. Zorg er dus voor dat uw patiëntendossier elementen bevat die wijzen op het geven van informatie. Het kan bv. gaan om een ondertekend informed-consentformulier, maar ook om bv. eigen aantekeningen.