Waarop letten bij aankopen in een andere EU-lidstaat?

Aankopen door een gewone btw-plichtige in andere EU-lidstaat

Factuur zonder buitenlandse btw!

Wat is een gewone btw-plichtige? Een vreemde vraag misschien, maar die is hier wel van groot belang. Een gewone btw-plichtige is kortweg een btw-plichtige die elke maand of elk kwartaal een btw-aangifte indient. Dat is ook zo voor een zgn. gemengde btw-plichtige.

Aankoop in andere EU-lidstaat. Dan zijn de gekende regels van toepassing en is dat dus een aankoop zonder buitenlandse btw. Koopt u immers als gewone btw-plichtige goederen aan in een andere EU-lidstaat, dan is dat voor de buitenlandse leverancier een zgn. vrijgestelde intracommunautaire levering. Hij mag dan geen btw in rekening brengen, maar vereist is wel dat hij uw Belgisch btw-nummer dan vermeldt op zijn factuur.

Wel vervoer vereist! Dat is inderdaad wel een voorwaarde. De vrijstelling van buitenlandse btw geldt alleen als de goederen de EU-lidstaat van aankoop verlaten en vervoerd worden naar België. De goederen moeten dus m.a.w. de grens zijn overgegaan.

Tip. Wie het vervoer verzorgt, speelt geen enkele rol. Dat kan dus zowel de verkoper zijn als uzelf of een transportfirma.

Btw verschuldigd en aftrekbaar in België

Van levering naar verwerving? Inderdaad, die twee hangen altijd samen. Is het voor de buitenlandse leverancier een vrijgestelde intracommunautaire levering, dan is het voor u automatisch een belastbare intracommunautaire verwerving (art. 25ter, §1 W.Btw) .

Belgische btw te voldoen! Daar komt dat inderdaad op neer. U moet Belgische btw berekenen over die aankoop en deze als verschuldigd opnemen in uw btw-aangifte (art. 51, §1, 2° W.Btw) . In principe is deze aankoop-btw volgens de normale regels aftrekbaar en dat kan dan meteen in diezelfde btw-aangifte.

Correcte factuur vereist! Dat is altijd vereist natuurlijk, maar in dat geval is het van groot belang dat de buitenlandse leverancier uw Belgische btw-nummer heeft vermeld op zijn factuur.

Tip. Heeft u niet tijdig een correcte factuur gekregen van de verkoper, dan kunt u zelf een zgn. vervangend stuk (KB nr. 1, art. 9) opmaken op basis waarvan u die btw alsnog kunt recupereren (KB nr. 1, art. 3, §1, 7°) .

Aankopen door de ‘groep van vier’ in andere EU-lidstaat

Wat is de groep van vier?

Wat kenmerkt hen? Kortweg, het zijn in principe eveneens btw-plichtigen maar ze dienen geen periodieke btw-aangiftes in en ze hebben geen recht op aftrek.

Wie zijn ze concreet? Tot deze zgn. groep van vier behoren meer bepaald onderstaande btw-plichtigen:

• de niet-btw-plichtige rechtspersonen zoals overheden en openbare instellingen (art. 6 W.Btw) ;
• de vrijgestelde btw-plichtigen zoals onder meer musea, scholen, rusthuizen, sportclubs, enz. (art. 44 W.Btw) ;
• de vrijgestelde kleine ondernemingen (art. 56bis W.Btw) ;
• de forfaitaire landbouwers (art. 57 W.Btw) .

Hebben de nieuwe btw-regels inzake medische zorg hier invloed op?

Btw-vrijstelling ingeperkt! Dat kent u intussen. Sinds 1 januari 2022 is de btw-vrijstelling van artikel 44 W.Btw voor medische zorgverlening enkel nog van toepassing op ingrepen en behandelingen met een therapeutisch doel. Andere prestaties zijn dan aan btw onderworpen.

Velen wel kleine ondernemers! Inderdaad, heel wat zorgverleners overschrijden in de praktijk de drempel van € 25.000 niet voor wat hun niet-therapeutische prestaties betreft en hebben gekozen voor de toepassing van de kleineondernemersregeling (art. 56bis W.Btw) . Ze moeten dan btw-aangiftes indienen, hebben geen recht op btw-aftrek én ze blijven dus ook tot deze ‘groep van vier’ behoren.

En indien geen kleine ondernemer? Dan wordt de zorgverlener een gemengde btw-plichtige. Kiest een arts of andere zorgverlener er dus voor om niet te opteren voor de kleineondernemersvrijstelling, dan moet hij net zoals elke andere btw-plichtige ook periodieke btw-aangiftes indienen. Hij behoort dan niet meer tot de groep van vier met als gevolg dat hij, als hij een aankoop doet in een andere EU-lidstaat, Belgische btw zal moeten voldoen op zijn intracommunautaire verwerving door die op te nemen als verschuldigd in zijn btw-aangifte.

Let op! Die btw is dan principieel in diezelfde btw-aangifte ook aftrekbaar, zij het allicht wel beperkt omdat de zorgverlener dan een zgn. gemengde btw-plichtige is.

Wat bij aankoop in andere EU-lidstaat door iemand uit de groep van vier?

Algemene regel. Wie behoort tot de groep van vier, zoals een arts die opteert voor de kleineondernemersregeling, dient geen btw-aangiftes in. Hij kan dus bijgevolg ook geen Belgische btw op een intracommunautaire verwerving opnemen als verschuldigd in zijn btw-aangifte, want hij moet die niet indienen. Bij een aankoop van goederen in een andere EU-lidstaat zal er dus buitenlandse btw verschuldigd zijn!

Twee uitzonderingen. In twee gevallen zal de buitenlandse leverancier toch moeten factureren zonder btw en zal het lid van de groep van vier m.a.w. toch Belgische btw moeten voldoen over een intracommunautaire verwerving. Concreet is dat in de volgende twee gevallen:

• als ofwel in het lopende kalenderjaar, ofwel in het voorgaande kalenderjaar de drempel van € 11.200 van aankopen van goederen in andere EU-lidstaten is overschreden; of
• als men er als lid van de groep van vier voor opteert om alle intracommunautaire verwervingen van goederen aan btw te onderwerpen vanaf de eerste euro.

Wat telt niet mee voor die € 11.200? Niet alle aankopen in andere EU-lidstaten moeten in rekening gebracht worden voor die aankoopdrempel. Zo moet er onder meer geen rekening gehouden worden met:

• de aankopen van nieuwe vervoermiddelen;
• de aankopen van accijnsproducten;
• de aankopen bij particulieren, vrijgestelde kleine ondernemingen en niet-belastingplichtige rechtspersonen;
• privé-aankopen.

Voorbeeld. Een Belgische tandarts, die geopteerd heeft voor de kleineondernemersregeling, koopt een installatie voor zijn praktijk aan bij een Duitse leverancier ter waarde van € 5.000. De leverancier zal in principe Duitse btw in rekening brengen. Wanneer de tandarts datzelfde jaar bij een Franse leverancier nieuwe uitrusting aankoopt voor zijn praktijk voor een bedrag van € 7.000, is de drempel van € 11.200 overschreden en is over het factuurbedrag van € 7.000 Belgische btw verschuldigd.

Concreet gevolg van de drempeloverschrijding of de optie

Belgische btw te voldoen! Zodra de aankoopdrempel overschreden wordt of als er geopteerd wordt om meteen alle aankopen in andere EU-lidstaten aan Belgische Btw te onderwerpen, zal iemand uit de groep van vier een btw-nummer moeten aanvragen en dat aan zijn buitenlandse leverancier bezorgen zodat die laatste kan factureren zonder btw.

Hoe die Belgische btw te voldoen? Goede vraag, want iemand uit de groep van vier is net iemand die geen periodieke btw-aangiftes indient. Daarom zal er in dit geval een bijzondere btw-aangifte (nr. 629) ingediend moeten worden om daar dan de Belgische btw over die aankoop als verschuldigd in op te nemen. Die btw is uiteraard niet aftrekbaar, het gaat immers om iemand zonder recht op aftrek.