Forfaitair btw-stelsel weer wat meer aan banden gelegd!

Wat houdt zo’n forfait in en voor wie is dit dan precies?

Waar komt zo’n forfaitair btw-stelsel precies op neer?

Op de aankopen, niet de verkopen! Dat is kortweg inderdaad de essentie van het forfaitaire btw-stelsel. De omzet van een forfaitaire btw-plichtige wordt niet vastgesteld aan de hand van de effectieve verkopen of de werkelijk behaalde ontvangsten, maar wordt forfaitair bepaald op basis van de eigen beroepsmatige aankopen. Op die aankoopfacturen worden dan m.a.w. een aantal parameters losgelaten die dan resulteren in een aan btw onderworpen omzet.

Ook btw-aangiftes in te dienen? Jawel, een forfaitaire btw-plichtige is in feite een gewone btw-plichtige die periodieke btw-aangiften indient. Het verschil met een niet-forfaitaire btw-plichtige is alleen dat de omzet van een forfaitaire bepaald wordt op basis van zijn aankopen in plaats van op basis van zijn werkelijke verkopen.

Voorbeeld. De omzet van een caféhouder wordt op basis van het forfait bepaald aan de hand van het aantal vaten bier, bakken water en frisdrank, enz. die hij zelf aangekocht heeft bij zijn brouwer. Hoe meer hij zelf koopt, hoe meer hij dus geacht wordt ook verkocht te hebben, ongeacht hoeveel hij van die aankopen ook al effectief verkocht heeft.

Wat is daar het nut van? Heel eenvoudig, het btw-leven van zo’n forfaitaire vergemakkelijken. Het forfaitaire btw-stelsel is met name bedoeld voor bepaalde categorieën van belastingplichtigen die vooral aan particulieren verkopen.

Welke sectoren komen in aanmerking voor de forfaitaire btw-regeling?

Niet voor iedereen? Neen, inderdaad, niet elke btw-plichtige komt in aanmerking voor de forfaitaire regeling. Na overleg met de betrokken bedrijfsgroeperingen stelt de Btw vast welke ondernemingen een forfaitaire regeling kunnen toepassen. Al wie niet onder een van de sectoren of beroepscategorieën valt, kan dus geen forfaitaire regeling toepassen en dient zijn omzet steeds te bepalen aan de hand van zijn effectieve verkopen of dienstverrichtingen.

Voor wie is dit forfait dan wel mogelijk? Concreet bestaat er voor de volgende sectoren een specifieke forfaitaire regeling inzake btw: kleinhandelaars in levensmiddelen; slagers en spekslagers; bakkers, brood- en banketbakkers; caféhouders; kappers; kleinhandelaars in zuivelproducten en melkventers; apothekers; consumptie-ijsbereiders; schoenherstellers; frituurexploitanten; kleinhandelaars in diverse textiel- en lederwaren; foornijveraars en kleinhandelaars in kranten en tijdschriften.

Let op 1! De volgende beroepen kunnen sinds 1 januari 2018 het forfait niet meer toepassen, zij zijn dus sinds begin dit jaar verplicht geworden om hun omzet te bepalen aan de hand van hun effectieve verkopen: kleinhandelaars in wild en gevogelte; kleinhandelaars in vis; visventers; kleinhandelaars in schoenen; drogisten; kleinhandelaars in ijzerwaren en gereedschappen; kleinhandelaars in tabaksproducten en kleinhandelaars in boeken (beslissing E.T. 130.768 van 28.11.2016) .

Let op 2! Niet iedereen die onder deze sectoren valt, komt sowieso in aanmerking voor de forfaitaire regeling. Ze moeten immers ook nog aan bepaalde voorwaarden voldoen.

Voorwaarden om de forfaitaire regeling te kunnen toepassen

Algemeen

Twee soorten voorwaarden. De voorwaarden waaraan voldaan moet worden om het forfaitaire btw-stelsel te mogen toepassen, hebben in de eerste plaats betrekking op de juridische vorm waaronder u uw activiteit uitoefent. Daarnaast zijn er een aantal beperkingen met betrekking tot de omzet en geldt er een specifieke voorwaarde voor wat de horeca betreft.

Nooit verplicht! Inderdaad, komt u in aanmerking voor de forfaitaire regeling en voldoet u aan alle voorwaarden, dan kunt u ervoor kiezen om het forfait toe te passen. De toepassing ervan is dus niet verplicht. U kunt ook voor de normale btw-regels opteren.

Wijziging inzake de voorwaarden wat de juridische vorm van uw activiteit betreft

Huidige regeling. Om in aanmerking te komen voor de forfaitaire regeling moet u ofwel uw activiteit uitoefenen in een eenmanszaak, ofwel in een vennootschap onder firma (vof), een gewone commanditaire vennootschap (gcv) of een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bvba). Andere rechtspersonen, zoals de nv, de coöperatieve vennootschap of de vzw, kunnen dus niet aan het forfaitaire stelsel onderworpen worden (KB nr. 2, art. 1, §1) .

Nieuwe regeling vanaf 1 januari 2020. Vanaf 1 januari 2020 kunnen enkel nog natuurlijke personen de forfaitaire regeling toepassen of m.a.w. alleen eenmanszaken. Het jaar 2019 is m.a.w. de laatste keer dat een vof, een gcv of een bvba kan kiezen voor de forfaitaire regeling (zie art. 12 wet 30.07.2018, BS 10.08.2018, nieuw art. 56, §1 W.Btw) .

Reden? Die ligt uiteraard ergens voor de hand. Vennootschappen moeten een gedetailleerde boekhouding voeren en bovendien wordt die in principe op een geïnformatiseerde wijze bijgehouden. De werkelijke omzet kan bijgevolg eenvoudig bepaald worden zodat er geen nood meer is aan een forfaitair stelsel dat het btw-leven van die vennootschappen kan vergemakkelijken.

Voorwaarden wat uw omzet betreft

Maximumplafond. Om het forfait te kunnen toepassen, mag uw jaaromzet inderdaad niet meer bedragen dan € 750.000, exclusief btw. Bovendien moet minstens 75% van de totale omzet bestaan uit verkopen of dienstprestaties waarvoor geen verplichting tot uitreiking van een factuur opgelegd is, m.a.w. voor verkopen aan particulieren.

Soms versoepeling! Deze 75% wordt inderdaad verlaagd naar 60% als de verkopen die wel gefactureerd moeten worden of m.a.w. de verkopen aan anderen dan aan particulieren, slechts een gering aantal klanten betreffen of als die betrekking hebben op hoeveelheden die niet opmerkelijk groter zijn dan de hoeveelheden die gewoonlijk aan particulieren geleverd worden.

Specifieke voorwaarde voor de horeca

Geen gebruik van witte kassa! Zit u in de horeca en moet u een witte kassa gebruiken omdat u de fameuze € 25.000-omzetdrempel overschrijdt, dan kunt u ook geen gebruik maken van de forfaitaire regeling. Hetzelfde geldt overigens als u de witte kassa op vrijwillige basis gebruikt.

Logica zelve. Inderdaad. De witte kassa registreert immers de omzet net zeer nauwkeurig op basis van de effectieve ontvangsten. Er is in dat geval dan ook helemaal geen behoefte aan een forfaitaire regeling om de omzet op de een of andere manier te kunnen ramen.

Voor wie is deze voorwaarde van belang? Kortweg, voor zij die maaltijden aanbieden voor verbruik ter plaatse en in de juiste beroepscategorie zitten. In de praktijk zullen dat dan vooral frituurexploitanten zijn, alsook consumptie-ijsbereiders, caféhouders, slagers en bakkers, voor zover ze uiteraard ook maaltijden serveren.

Tip.  Het forfait blijft voor deze categorieën dus wel mogelijk als ze de omzetdrempel van € 25.000 niet overschrijden en ze niet vrijwillig gebruik maken van de witte kassa.

Nu pas voorzien? Neen, de onverenigbaarheid van het forfaitaire btw-stelsel en de witte kassa was al voorzien in een administratieve commentaar (beslissing E.T. 131.030 van 10.11.2016) , maar wordt nu ook wettelijk bekrachtigd.