Volgen ook de zgn. intellectuele diensten de algemene regel?

Wat is er specifiek aan de zgn. intellectuele diensten?

De aard van de dienst zelf

Weinig tot geen materieel werk. Een intellectuele dienst wordt inderdaad vooral gekenmerkt door de afwezigheid van handenarbeid. Het is m.a.w. veel gemakkelijker om dergelijke diensten te verrichten voor klanten die zich buiten België of zelfs buiten de Europese Unie bevinden, zeker in de huidige multimedia- en internetwereld.

Adviesverlening allerhande. Dat zal m.a.w. in het merendeel van de gevallen het voorwerp zijn van een intellectuele dienst. Concreet kan dat dan een advies zijn van een advocaat, een consultant, een accountant, een marketeer, enz.

Voorheen aparte regeling

Die speciale diensten uit het oude art. 21? Dat zijn ze inderdaad. De intellectuele diensten werden vroeger gemeenzaam aangeduid als deze van art. 21, §3, 7, c en d W.Btw en die hadden toen een min of meer afzonderlijk statuut. Dat artikel bestaat niet meer als zodanig en vandaar allicht dat het voor sommigen toch enigszins moeilijk blijft.

Inmiddels verdwenen dan? Ja en neen. Die intellectuele diensten bestaan uiteraard nog altijd, alleen vallen ze nu mee onder de ‘nieuwe’ algemene plaatsbepalingsregels voor intracommunautaire diensten. Gaat het om een intellectuele dienst voor een onderneming, dan zijn m.a.w. de b2b-principes van toepassing (art. 21, §2 W.Btw ). Wordt de dienst daarentegen verricht voor een particulier, dan moeten de b2c-principes gevolgd worden (art. 21bis, §1 en §2, 10° b) en c) W.Btw) .

Welke regels gelden er dan voor de intellectuele diensten?

U geeft advies aan een onderneming (b2b)

Klant is een bedrijf in België. De plaats van de dienst is dan volgens de algemene b2b-regel (art. 21, §2 W.Btw) de plaats waar de klant gevestigd is of m.a.w. België. U rekent dus Belgische btw aan op uw factuur. In uw periodieke btw-aangifte komt die factuur in de roosters 03 en 54, niets speciaals dus.

Klant is een bedrijf in Nederland. Dezelfde b2b-hoofdregel is van toepassing met als gevolg dat de plaats van de dienst in dit geval Nederland is (art. 21, §2 W.Btw) . Er is dan m.a.w. Nederlandse btw verschuldigd, te voldoen door de Nederlandse klant zelf via zijn btw-aangifte. Zelf rekent u derhalve geen btw aan op uw factuur, maar vermeldt u ‘btw verlegd’ (KB/Btw nr. 1, art. 5, §1, 9°bis).

Btw-aangifte en intracommunautaire opgave? Jawel! U neemt het factuurbedrag op in rooster 44 van uw btw-aangifte en u vermeldt het tevens op uw intracommunautaire opgave met de code ‘S’ (services), samen met het buitenlandse btw-nummer van de klant.

Klant is een bedrijf in Zwitserland. Ook dan blijft de b2b-hoofdregel van toepassing. De plaats van de dienst is dus Zwitserland. Aangezien er in dat geval echter geen sprake is van ‘verlegging’, want dat kan technisch gezien alleen binnen de EU, vermeldt u nu op uw factuur ‘Geen Belgische btw, plaats van de dienst: Zwitserland’.

Opgelet met uw btw-aangifte! Uw factuur komt nu nl. niet in rooster 44, maar wel in rooster 47 . Dat betekent meteen ook dat u deze factuur niet mag opnemen in uw intracommunautaire opgave.

U geeft advies aan een particulier (b2c)

Belgische particulier. De plaats van de dienst is nu de plaats waar u zelf gevestigd bent, België dus  (art. 21bis, §1 W.Btw) . U factureert m.a.w. met Belgische btw en u neemt de factuurbedragen op in de roosters 03 en 54 van uw btw-aangifte.

Nederlandse particulier. Ook nu geldt de algemene b2c-regel. De plaats van de dienst is m.a.w. daar waar u als dienstverrichter gevestigd bent, dus België. U factureert dus ook in dit geval met Belgische btw en u gebruikt opnieuw de roosters 03 en 54 van uw btw-aangifte.

Zwitserse particulier. Nu is het opletten geblazen. Is de particulier nl. buiten de EU gevestigd, dan is de plaats van de dienst immers daar waar de particulier zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats heeft (art. 21bis, §2, 10°, c W.Btw ).

Hoe dan factureren? Zonder btw. U rekent m.a.w. geen btw aan en u vermeldt op uw factuur ‘Geen Belgische btw; art. 21bis, §2, 10° W.Btw – Plaats van de dienst: Zwitserland’.

Let op! In uw btw-aangifte komt deze factuur nu alleen in rooster 47.

Woonplaats of verblijfplaats

Waar is zijn domicilie? Dat is in principe dus het eerste criterium. Is de werkelijke verblijfplaats in de praktijk echter duidelijk verschillend van het domicilieadres, dan geeft de Btw voorrang aan de feitelijke verblijfplaats (uitvoeringsverordening EU nr. 282/2011, 15.03.2011) .

Zwitser die gewoonlijk in België verblijft? In dat geval zal inderdaad de verblijfplaats doorslaggevend zijn en zal er m.a.w. Belgische btw verschuldigd zijn. Het feit dat hij gedomicilieerd is in Zwitserland is dan van ondergeschikt belang.

Vooral voor advocaten van belang! Zij zullen in principe immers Belgische btw in rekening moeten brengen als ze bijstand verlenen aan asielzoekers in België en/of aan buitenlandse gedetineerden in Belgische gevangenissen, tenzij ze pro Deo werken. In dat geval geldt nl. het zgn. nultarief.