En na de rechtstreekse vordering ligt alles stil...

De zgn. rechtstreekse vordering

Uw ultieme ‘wapen’ als onderaannemer. Werkt u als onderaannemer, dan voorziet de wet (art. 1798 BW) een extra garantie indien uw klant u niet betaalt.

De klant van uw klant moet u betalen. Daar komt die rechtstreekse vordering kortweg op neer. Wordt u niet betaald door bv. uw hoofdaannemer, dan kunt u uw centen opvragen bij de klant van die hoofdaannemer, de bouwheer.

Tip. Vanaf dat ogenblik mag de bouwheer niet meer aan de hoofdaannemer betalen, maar moet hij uw factuur rechtstreeks betalen. Betaalt hij toch nog ten onrechte aan de hoofdaannemer, dan kunt u zelfs vragen dat hij nog een tweede keer aan u betaalt.

Hoe doet u dat concreet? Het volstaat dat u een aangetekende brief stuurt waarin u vraagt om rechtstreeks aan u te betalen. Vermeld uitdrukkelijk dat de bouwheer uw factuur niet meer mag betalen aan de hoofdaannemer, maar alleen aan u.

Let op! U moet daar niet te lang mee wachten. Eens uw opdrachtgever failliet is, is het immers te laat om zo’n vordering in te stellen.

Een goede oplossing? Voor u als onderaannemer is het in ieder geval een goede manier om uw centen te zien. In de praktijk stelt die rechtstreekse vordering echter wel soms problemen.

Het gevolg: de werf valt stil?

Is dat zo? Jammer genoeg dikwijls wel. De bouwheer die zo’n vordering krijgt, kiest er immers meestal voor om niemand nog te betalen, niet u, noch de hoofdaannemer. Hij wil pas betalen als hij zeker weet aan wie. Zo betaalt hij al zeker niet aan de verkeerde. Het gebeurt immers vaak dat de hoofdaannemer de rechtstreekse vordering betwist. Om een lang verhaal kort te maken: het gevolg van zo’n vordering is dikwijls dat de ganse werf voor een hele periode komt stil te liggen.

Is daar iets aan te doen?Dat de werf stilligt, daar heeft immers niemand baat bij. Er zijn al lang plannen om dat probleem aan te pakken. Met name zou het mogelijk worden dat u als onderaannemer of de hoofdaannemer vraagt dat de bouwheer alvast betaalt op een ‘neutrale’ rekening in afwachting van de uitkomst van de discussie.

Is dat een goede oplossing? De bedoeling is in ieder geval dat de werven minder stil zullen liggen. De bouwheer kan immers betalen – al is het op een geblokkeerde rekening – waardoor de hoofdaannemer kan verder werken. De discussie over wie nu recht heeft op dat geld, moet dan nadien nog uitgevochten worden.

Vanaf wanneer wijzigt dat? Die wijziging zat al lang in de pijplijn, maar uiteindelijk werd ze uitgesteld naar 1 januari 2017. Eind 2016 werd echter beslist om dit nog eens uit te stellen, nl. tot 1 januari 2018. Nog maar eens een jaar uitstel dus...

Ook nu al toe te passen! Niets belet u echter om in afwachting van de effectieve wijziging van de wet, die oplossing nu al toe te passen – als iedereen akkoord is toch. Twijfelt de bouwheer aan wie te betalen, dan kan hij alvast met akkoord van de partijen op een geblokkeerde rekening betalen of bv. een derdenrekening van zijn advocaat. Nadien moet dan beslist worden wie effectief recht heeft op dat geld...