‘Moeten stoppen’ op 65 jaar niet altijd discriminatie?

Eerst even situeren

Als het ziekenhuis de pensioenleeftijd inroept om een samenwerking te beëindigen, kan dat als verboden discriminatie beschouwd worden. Zelfs als de leeftijdslimiet in uw overeenkomst en/of in de algemene regeling staat, kunt u dit aanvechten, vermits bepalingen die strijdig zijn met de zgn. Antidiscriminatiewet nietig zijn, aldus de rechtspraak (arbh. Brussel, 24.12.2002) . U kunt dan een verzoekschrift tot staking neerleggen bij de voorzitter van de arbeidsrechtbank, zetelend in kort geding, óf u zou een schadevergoeding kunnen eisen (in een procedure ten gronde). Het is echter ook mogelijk dat het ziekenhuis een legitiem doel voor de leeftijdsdiscriminatie aanvoert; in dat geval zal u bot vangen. Dat is hetgeen in een recent vonnis gebeurd is...

Wat is er gebeurd?

De feiten. In de overeenkomst van een anesthesist stond een clausule die bepaalde dat zijn overeenkomst automatisch beëindigd zou worden als hij 65 jaar zou worden. De anesthesist vroeg echter om zijn activiteit na zijn 65ste toch nog te mogen verderzetten, én deze vraag werd ondersteund door de collega’s van zijn dienst. De medische raad verzette zich en ook het ziekenhuis weigerde. Het sloot de toegangsfaciliteiten zelfs af. De anesthesist riep de Antidiscriminatiewet in.

De betwisting. Volgens het ziekenhuis was er geen sprake van discriminatie, omdat een leeftijdsonderscheid toegelaten is als dit gerechtvaardigd kan worden door een legitiem doel. Er was volgens het ziekenhuis ook sprake van een legitiem doel, met name het garanderen van de zorgcontinuïteit en het bekomen van een voldoende rotatie binnen het artsenkader en kwaliteitsvolle dienstverstrekking.

Wat heeft de rechter gezegd?

De rechter volgde de redenering van het ziekenhuis (arbrb. Eupen, 19.04.2018) . Er was een legitiem doel: “Het nastreven van de verjonging van een team artsen is aangewezen” , aldus de rechter, “zeker op een dienst anesthesie waar de artsen instaan voor medische handelingen met een hoog risico, en zij dus moeten beschikken over een bijzondere fysieke draagkracht” . De leeftijdsclausule werd in casu dus niet als ‘nietig’ beschouwd, en ook niet als ‘disproportioneel’ t.a.v. de arts, aangezien hij ongeveer 30 jaar (sinds 1988) actief is kunnen zijn in het betrokken ziekenhuis.

Wat moet u ervan onthouden?

‘Uitkomst’ is dubbeltje op zijn kant. Uit het hier besproken vonnis kunnen we vooral afleiden dat het zgn. legitieme doel niet uitgedrukt hoeft te worden in de algemene regeling of de individuele overeenkomst. De rechter moet dit wel in concreto kunnen toetsen. Hij zal de werkelijke bedoeling van het ziekenhuis afleiden uit de context waarin de beslissing in concreto doorgevoerd is. Zowel de specifieke situatie van de betrokken arts, als die van het ziekenhuis vormen op het moment van de beslissing het beoordelingskader voor de rechter.

Goed om te weten. Het blijft in principe een niet zo eenvoudige opgave voor het ziekenhuis om zo’n legitiem doel hard te maken. In geen geval kunnen er nadien nog redenen geënsceneerd worden die door de rechter niet getoetst kunnen worden aan de concrete context van de beëindiging.