Nieuwe regels voor inbreng en inkorting van schenkingen

De inbreng van schenkingen

Als u overlijdt, moeten uw kinderen de schenkingen die zij als voorschot op hun erfenis gekregen hebben, ‘inbrengen’ in de nalatenschap. Stel, u heeft in 2012 een studio van € 100.000 geschonken aan uw dochter en uw zoon heeft toen € 100.000 cash gekregen. Die twee schenkingen moeten dan opgeteld worden bij uw vermogen op datum van het overlijden om zo de zgn. fictieve massa te bekomen. De schenkingen worden dus ‘verrekend’.

Huidige regels om te verrekenen

Onderscheid roerend-onroerend. Bij uw overlijden gelden er specifieke waarderingsregels voor gedane schenkingen. Roerende goederen (het geld) moeten in de nalatenschap ingebracht worden tegen de waarde op het moment van de schenking, dus tegen € 100.000. Onroerende goederen (de studio) moeten dan weer ingebracht worden in natura, tegen de waarde op de dag van uw overlijden; dat kan ondertussen bv. € 150.000 zijn.

Gevolgen. Bij uw overlijden moet uw dochter de studio inbrengen aan € 150.000, terwijl uw zoon het geld tegen € 100.000 mag inbrengen. Los van de andere zaken in uw nalatenschap, tellen de twee schenkingen voor € 250.000 mee en hebben beide kinderen recht op de helft daarvan (€ 125.000). Uw zoon kan dus nog € 25.000 claimen van uw dochter. Deze verrekening staat echter los van het fiscale aspect: wat geschonken werd, is ‘fiscaal gezien’ dus weg uit het vermogen.

Nieuwe regels vanaf 1 september 2018

Geen onderscheid meer. De inbreng in de nalatenschap zal voortaan steeds gebeuren tegen de intrinsieke waarde op de dag van de schenking, geïndexeerd (op basis van de index der consumptieprijzen) tot op het moment van overlijden. In ons voorbeeld is dat dus voor beide schenkingen € 100.000 (maar dan geïndexeerd) om de gelijkheid tussen de kinderen te bewaren.

In principe ook voor ‘oude’ schenkingen. De nieuwe regels gelden vanaf 1 september 2018 ook voor schenkingen uit het verleden, tenzij u (vóór uiterlijk 1 september 2019) een zgn. verklaring tot behoud zou afleggen bij de notaris.

De inkorting van schenkingen

Waarover gaat dit? Als iemand zijn zgn. reserve aangetast is, kan hij de inkorting vragen voor de rechtbank. Stel bv. dat er 2 kinderen zijn. Dan heeft elk kind volgens het nieuwe erfrecht recht op een reserve van minstens 25% van de nalatenschap. Onder de bestaande regeling moeten de geschonken goederen in principe ‘in natura’ naar de nalatenschap terugkeren. Dit kan echter voor veel praktische problemen zorgen, bv. de geschonken woning is nu de gezinswoning.

Wat verandert er hier? De nieuwe wet bepaalt dat de reservataire erfgenamen voortaan enkel de ‘waarde’ kunnen opeisen van de schenkingen die hun reserve aantasten. De begiftigde moet dan de waarde van de schenking vergoeden, bv. via een betaling in geld, maar mag het geschonken goed zelf wel behouden. De waardering van schenkingen met het oog op de inkorting gebeurt voortaan ook op basis van de intrinsieke waarde van de geschonken goederen op de dag van de schenking; er wordt dus dezelfde waardering gebruikt als voor schenkingen die ingebracht moeten worden.