Gewijzigde patrimoniumtaks: geen verhoging voor kleine VZW’s

Nieuwe regels

Even schetsen. De patrimoniumtaks is een jaarlijkse taks die uw VZW moet betalen op het geheel van haar bezittingen, zowel roerende als onroerende. De taks is eigenlijk een belasting tot vergoeding van de successierechten die in het geval van een VZW niet geheven kunnen worden.

Progressief belast. Dat is de belangrijkste nieuwigheid. In de nieuwe regeling zal de patrimoniumtaks progressief geheven worden. Er zal dus geen sprake meer zijn van een vlaktaks van 0,17%.

Bovendien zal de eerste € 50.000 vrijgesteld worden. Deze voetvrijstelling komt in de plaats van de algemene vrijstelling die in de oude regeling gold voor VZW’s die een vermogen hebben van minder dan € 25.000.

De nieuwe tarieven zijn als volgt:

Let op! Het artificieel splitsen van uw VZW om minder of geen patrimoniumtaks te betalen, zal geviseerd worden door de algemene antimisbruikbepaling.

Geen verhoging voor zorgsector. Voor VZW’s in de zorgsector wordt een bijzondere regeling ingeschreven, die erop neerkomt dat de taks slechts op 37,7% van hun bezittingen geheven zal worden. Voor hen wordt de belastingdruk zo de facto niet verhoogd. Meer dan 50% van de omzet moet dan wel uit zorgactiviteiten bestaan.

Tip. De zorginstellingen die in aanmerking komen, zijn dezelfde als degene die van btw vrijgesteld zijn overeenkomstig artikel 44, §2, 1° of 2° van het Btw-Wetboek.

Buitenlandse onroerende goederen. In de huidige regeling is het zo dat ‘in het buitenland gelegen onroerende goederen’ buiten het belastbaar vermogen vallen. Deze uitsluiting verdwijnt in de nieuwe regeling. Wel wordt er rekening gehouden met een eventueel in het buitenland betaalde taks die vergelijkbaar is met de patrimoniumtaks. Die buitenlandse taks wordt in mindering genomen van de taks die in België verschuldigd is, op voorwaarde dat uw VZW daarvan bewijsstukken kan voorleggen.

Let op! Weet dat uw VZW verplicht is om in het buitenland gelegen onroerende goederen aan te geven bij de fiscus. Die zal dus weten dat uw VZW over buitenlandse onroerende goederen beschikt.

Vrijstellingen aangifte. Indien de belastbare bezittingen van uw VZW de voetvrijstelling van € 50.000 niet overschrijden, moet ze geen jaarlijkse aangifte indienen. Anderzijds wordt de mogelijkheid om de taks meteen voor drie jaar te voldoen voor VZW’s die minder dan € 500 moeten betalen, geschrapt. Ze moesten ook de twee volgende jaren geen aangifte indienen, maar ook die mogelijkheid wordt geschrapt.

Tip. De aangifte zou voortaan ook elektronisch ingediend kunnen worden.

Hogere taks?

Niet voor kleine VZW’s. Of de nieuwe patrimoniumtaks tot een verhoging leidt, hangt af van de individuele situatie van uw VZW. Heeft ze een groot vermogen of onroerende goederen in het buitenland, dan kan de progressieve belasting en de principiële onderwerping van die buitenlandse onroerende goederen een grote impact hebben. Daar staat tegenover dat er wellicht meer ‘kleine’ VZW’s de facto vrijgesteld zullen worden. De doemberichten in de media dat uw VZW drie keer meer belastingen zal betalen, hoeft dus zeker niet uit te komen!

Cijfervoorbeeld. Stel dat uw VZW over een vermogen beschikt van € 270.000. Dan is de taks in de oude en de nieuwe regeling als volgt:

Inwerkingtreding. De nieuwe regeling zal in principe van toepassing zijn vanaf 1 januari 2024. Omdat de bezittingen waarmee rekening gehouden wordt die zijn van 1 januari van het aanslagjaar, zal uw VZW dus reeds met de hervormde patrimoniumtaks rekening moeten houden bij de aangifte op 31 maart 2024.

Let op! De wet is nog niet volledig goedgekeurd. Het kan dus zijn dat er hier en daar nog wat verandert aan de regelgeving, al zal dat eerder minimaal zijn. Indien u denkt dat uw VZW getroffen zal worden door een vermoedelijke verhoging, kunt u het best wel al wat extra budgetteren.