Maak de ‘juiste’ keuze bij uw keuzebeding

Keuzebeding laat u de vrije keuze

Hoe werkt een keuzebeding? Door het keuze­beding heeft u bij het overlijden van uw echtgenote de keuze om uit de huwgemeenschap die goederen te nemen die u wenst. Doorgaans worden er in het huwelijkscontract een tiental verschillende keuzemogelijkheden opgenomen. U kunt er dan bv. voor kiezen om de volledige huwgemeenschap in volle eigendom te verwerven.

Successierechten? Het vermogen dat u kiest via dit keuzebeding gaat niet over via de nalatenschap, maar wel door de vereffening-verdeling van de huwelijksgemeenschap. Het is dan ook een zgn. huwelijksvoordeel. In principe zouden er hierop dus geen successierechten betaald moeten worden. De wetgever heeft dit echter anders gezien en u betaalt toch successierechten op alles wat u via het keuzebeding verkrijgt bovenop de helft van de huwgemeenschap (art. 5 W. Succ.).

Goede bescherming, maar wel duur. Inderdaad, kiest u bv. voor de volledige huwgemeenschap in volle eigendom, dan zal u in principe ook successierechten betalen op de helft van de huwgemeenschap. Stel dat u, samen met uw partner, een gemeenschappelijk vermogen heeft waarin de gezinswoning zit met een waarde van € 500.000 en ook een beleggingsportefeuille met een waarde van € 500.000. Kiest u de volledige huwgemeenschap, dan zal u op alles boven de helft hiervan successierechten moeten betalen. Concreet gaat het dus over de helft van de gezinswoning en de helft van de portefeuille. Door het feit dat echtgenoten in Vlaanderen geen successierechten betalen op de vererving van de gezinswoning, betaalt u enkel op de helft van de beleggingsportefeuille € 19.500 successierechten.

Hoe kunt u ‘beter’ kiezen?

U heeft immers de vrije keuze. Via het keuzebeding zou u ook een andere keuze kunnen maken. U zou er bv. in de eerste plaats voor k­unnen kiezen om de beleggingsportefeuille volledig in volle eigen­dom naar u toe te halen. Zo is uw niet-belast­e helft van de huwgemeenschap al ‘opgevuld’. Alles wat u boven deze helft nog verkrijgt, is in principe onderworpen aan de successie­rechten.

Tip. Aangezien er verschillende versies bestaan van keuzebedingen, laat u uw huwelijkscontract het best nakijken door een notaris om te zien of deze mogelijkheid ook voorzien is.

Meer dan de helft, maar toch vrijgesteld? Dat kan. Om dit te bekomen, moet u ervoor zorgen dat de gezinswoning volledig buiten het keuze­beding blijft. U kiest dus enkel voor de beleggingsportefeuille. U moet er natuurlijk wel voor zorgen dat u de gezinswoning op een andere manier toch volledig in volle eigendom verkrijgt. Dit kan perfect door elke echtgenoot een testament te laten maken waarin voorzien wordt dat zijn aandeel in de gezinswoning in volle eigendom naar de langstlevende partner gaat.

Effect successierechten? In ons voorbeeld kiest u dus via het keuzebeding de volledige portefeuille in volle eigendom. Aangezien de portefeuille niet meer waard is dan de helft van de huwgemeenschap, betaalt u hierop geen successierechten. Door de werking van het testament verkrijgt u ook de volledige gezinswoning in volle eigendom. U bezit de helft en u erft de andere helft. Aangezien hierop in Vlaanderen geen successierechten verschuldigd zijn, betaalt u hierop evenmin s­uccessierechten. Uiteindelijk zal u de volledige h­uwgemeenschap ontvangen zonder successierechten.