Heeft u de doelstelling(en) voor 2015 al gevonden?
Eerst even situeren
De loonbonus is bedoeld om zgn. niet-recurrente, resultaatsgebonden voordelen toe te kennen. Resultaatsgebonden, omdat de betaling ervan moet afhangen van een collectief doel waarvan de realisatie kennelijk onzeker is. Niet-recurrent, omdat het plan geen terugkerende verplichtingen hoeft te impliceren. Het bedrag van de bonus kan op een fiscaal goedkope wijze uitgekeerd worden tot de zgn. wettelijke grens (€ 2.722 per persoon in 2014, het bedrag voor 2015 is nog niet bekend).
Welke doelstellingen zijn mogelijk?
Principe. De betaling van de bonus moet, zoals gezegd, afhangen van een collectieve doelstelling die objectief en kennelijk onzeker is. D.w.z. dat er een ‘collectieve prestatie’ tegenover staat die van die aard is dat ze niet per definitie gerealiseerd zal worden. De kunst is dan dat u een doelstelling kiest die voldoende rendement voor het bedrijf oplevert, lees: die ‘compenseert’ dat u moet betalen...
Voorbeelden. Het typevoorbeeld is de stijging van de omzet met x%. Verder nog: het behalen van een bepaalde norm of een bepaald certificaat, het opdrijven van de productie met x%, de vermindering van het aantal arbeidsongevallen of het ziekteverzuim (al wordt daar de expliciete voorwaarde aan gekoppeld dat u dan moet beschikken over een globaal preventieplan), het verminderen van de onkosten (zoals diners, reizen, ...) met x%, enz.
Tip. Dat de doelstelling ‘onzeker’ moet zijn, betekent niet per se dat ze altijd hoger moet liggen dan het jaar ervoor. Zo kan tijdens een slecht ‘economisch klimaat’ perfect te verdedigen zijn dat een even hoge omzet volstaat.
Hoe legt u ze vast?
Zelf zoeken. Het spreekt voor zich dat u deze doelstelling, die het bedrijf goed zou uitkomen, zo snel mogelijk probeert te vinden en bekendmaakt. Als uw horizon voor het behalen van de doelstelling het jaar 2015 is, zou dat uiteraard nog vóór Nieuwjaar moeten zijn. Bespreek dus tegen uiterlijk half november met uw (afdelings)verantwoordelijken welke doelstelling het nuttigst zou zijn.
Tip. U kunt ook met aparte doelen voor verschillende afdelingen werken, bv. een omzetstijging voor de sales en een kostendaling voor het kader.
Inspraak geven? Een kmo zonder vakbondsafvaardiging kan de loonbonus invoeren via een zgn. toetredingsakte. In dat geval moet u in de loop van die procedure wel de kans geven om opmerkingen te formuleren, maar inspraak in de keuze van de doelstellingen of het bedrag van de bonus is er niet. Moet u de bonus invoeren via een cao, dan kunnen de vakbondsafvaardiging en/of de ondernemingsraad daar echter wel hun zeg over doen.
Wat volgt er daarna nog?
Lange procedure. Eens de doelstelling op papier gezet is, is de kous nog niet af. Als het om een toetredingsakte gaat, moet die nl. nog ter goedkeuring voorgelegd worden aan de FOD Werk. Dat moet tegen uiterlijk 30 april 2015 gebeuren.
Tip. Uit de praktijk blijkt dat het goedkeuringsproces tot een half jaar kan duren. Neem daarom in uw plan een voorbehoud inzake goedkeuring door de FOD op. Zo vermijdt u dat u eventueel toch zou moeten betalen – zonder de fiscale vrijstelling! – als uw plan afgekeurd zou worden.