De vennootschap betaalt niet: kunt u de ‘besteller’ aanspreken?
Beperkte aansprakelijkheid
Vennootschap
Binnen de meeste vennootschappen geldt een beperkte aansprakelijkheid. Dat is bijvoorbeeld het geval voor een bvba, een nv en een cvba. Als de vennootschap haar facturen niet betaalt kunt u in principe niet gaan aankloppen bij haar zaakvoerders of bestuurders, ook al tekenden die de bestelbon. Ook op personeelsleden heeft u geen verhaal. Zij zijn uw contractspartij niet en tekenen enkel in naam en voor rekening van de vennootschap.
De vennoten van een gcv en van een vof zijn echter wel hoofdelijk aansprakelijk. Bij de gcv zijn wel enkel de werkende vennoten onbeperkt aansprakelijk. De stille vennoot is slechts aansprakelijk tot belope van hetgeen hij ingebracht heeft (of beloofd heeft te zullen inbrengen), behalve wanneer de stille vennoot een of meerdere bestuursdaden gesteld heeft.
Bestuurdersaansprakelijkheid
Op die regels bestaan wel een paar uitzonderingen. Wanneer u kunt aantonen dat het bestuur u bij het sluiten van de overeenkomst misleid heeft (bv. door ten onrechte een gunstige financiële situatie voor te spiegelen) of wanneer u kunt aantonen dat de bestuurders toch nog bestellingen geplaatst hebben, terwijl ze zeker wisten dat de vennootschap deze niet meer zou kunnen betalen, dan zou u de bestuurders eventueel persoonlijk kunnen aanspreken. Dat is ook het geval als de bestuurders of zaakvoerders strafrechtelijke inbreuken begingen bv. als ze misbruik van vennootschapsgoederen begingen, de boekhouding vervalsten of de jaarrekening niet neerlegden. Ten slotte kunt u het bestuur ook aansprakelijk stellen bij overtredingen van het wetboek van vennootschappen zoals het niet naleven van de alarmbelprocedure wanneer het netto-actief gezakt is beneden de helft van het maatschappelijk kapitaal.
Als de vennootschap van uw klant failliet gaat binnen de drie jaar nadat ze is opgestart dan kunt u proberen om de oprichters aansprakelijk te stellen. U moet dan bewijzen dat ze bij de oprichting lichtzinnig geweest zijn. Dat kan enkel als uit het financieel plan dat ze bij de oprichting aan de notaris bezorgd hebben, blijkt dat het manifest duidelijk was dat de vennootschap het met haar kapitaal geen twee jaar kon uitzingen.
De bestuurders of zaakvoerder zullen u ook niet spontaan betalen. U zal dus naar de rechtbank moeten stappen.
Andere afspraken
Contract
U kunt vragen dat diegene die de bestelling plaatst zich hoofdelijk met de vennootschap verbindt om uw factuur te betalen. Zo’n afspraak is perfect geldig. Maak het contract dan op in evenveel exemplaren als er partijen zijn. Zorg er daarbij ook voor dat diegene die de bestelling plaatst het contract ook in eigen naam tekent en niet enkel in zijn hoedanigheid van vertegenwoordiger van de vennootschap.
Algemene voorwaarden
In uw algemene voorwaarden opnemen dat diegene die de bestelling plaatst hoofdelijk gehouden is tot naleving van de overeenkomst levert niets op. Als de besteller tekent in naam van de vennootschap dan wordt immers enkel die vennootschap geacht met uw algemene voorwaarden ingestemd te hebben (Cass., 27.01.2017) .