AFTREKBARE BTW - GRATIS LEVERINGEN OF DIENSTEN - 09.04.2019

Binnenkort ook kledij en dergelijke gratis weg te geven?

Het algemeen principe van de zgn. onttrekking

Wanneer is de btw op aankopen aftrekbaar?

Beroepsmatig gebruik . Dat is uiteraard het algemeen principe dat genoegzaam gekend is. De btw op aankopen is alleen recupereerbaar als en in de mate dat die goederen gebruikt worden voor uw economische activiteit. Met aankopen worden dan zowel investeringen bedoeld, algemene uitgaven en goederen om verder te verkopen of m.a.w. voorraadartikelen. Dit onderscheid naargelang van de aard van de aankoop is niet geheel zonder belang.

Onttrekking versus herziening? Daarvoor is het inderdaad van belang te weten om welke soort aankoop het gaat. Bij investeringen of m.a.w. bedrijfsmiddelen zoals dat heet inzake btw, wordt de btw-aftrek van bij het begin beperkt tot het beroepsmatig gebruik. Daalt het beroepsmatig gebruik, dan moet die initiële aftrek van de btw ‘herzien’ worden, lees: gecorrigeerd worden.

Let op! Wordt een investering 100% privé, dan gaat het ook niet meer om een herziening, maar om een onttrekking.

Anders bij andere aankopen? Ja, enigszins wel. De goederen die u aankoopt om verder te verkopen (voorraad) of om beroepsmatig te gebruiken (bv. het papier voor uw printer), zijn geen bedrijfsmiddelen, met als gevolg dat de btw-aftrek daarop niet herzien kan worden. Uiteraard betekent dat niet dat de btw daarop voor 100% aftrekbaar is en dat u er vervolgens mee mag doen wat u wilt, bv. gratis weggeven. Precies om dat laatste te vermijden, is er in zo’n geval sprake van een onttrekking.

Iets gratis weggeven is geen btw-activiteit

Genereert geen toegevoegde waarde. Dat is inderdaad het uitgangspunt. De btw is alleen aftrekbaar als de goederen of de diensten waarop die btw rust, een toegevoegde waarde creëren. Wordt iets aangekocht met btw om het vervolgens gratis weg te geven, dan strookt dat uiteraard niet met dat basisprincipe en moet de btw-aftrek ofwel geweigerd worden ofwel gecorrigeerd of herzien worden, ofwel wordt het gratis weggeven zelf aanzien als een aan btw onderworpen verplichting.

Gratis weggeven is onttrekking? Ja, en het gaat daarbij dan vooral om het weggeven van goederen uit uw voorraad. U koopt m.a.w. goederen aan om ze zelf verder te verkopen met winst en precies daarom is de btw op die aankopen initieel voor 100% aftrekbaar. Blijkt achteraf dat u die goederen gratis weggegeven heeft, dan wordt dat weggeven op zichzelf beschouwd als een aan btw onderworpen actie of m.a.w. als een onttrekking. Het is in dit geval dus strikt genomen niet de initiële btw-aftrek die herzien wordt, maar er wordt btw geheven op de waarde van wat u weggeeft op dat moment.

Reeds toegestane uitzonderingen

Het weggeven van gratis stalen, reclameartikelen en relatiegeschenken

Uitzonderingen op de regel. Niet alles wat u weggeeft, wordt m.a.w. het voorwerp van een onttrekking. Zo mag u gratis stalen of handelsmonsters weggeven, evenals reclameartikelen zoals gadgets en zelfs relatiegeschenken, op voorwaarde dat de prijs van die laatste lager is dan € 50 exclusief btw.

Geen onttrekking in deze gevallen? Neen, de btw op de aankoop blijft m.a.w. volledig aftrekbaar, ook al heeft u die zaken dus gratis weggeven of uitgedeeld.

Het weggeven van voedingsmiddele n

Humanitaire uitzondering. Het gratis weggeven van voedseloverschotten behoorde initieel niet tot de uitzonderingen op de regels van de onttrekking, maar daarop is inmiddels al een uitzondering gekomen (Btw-beslissing E.T. 124.417, 31.07.2013) . Die administratieve tolerantie is inmiddels overigens in de wet zelf ingeschreven.

Niet meer alleen aan voedselbanken. Dat was in eerste instantie inderdaad nog een voorwaarde. Het wegschenken van voedseloverschotten was initieel alleen vrij van onttrekking als dat gebeurde ten voordele van erkende voedselbanken. Inmiddels is dat evenwel geen voorwaarde meer en mogen de voedseloverschotten ook weggegeven worden aan o.m. lokale initiatieven en caritatieve instellingen.

Let op! Het moet wel nog steeds gaan om onverkoopbaar geworden voedsel dat principieel verkocht wordt tegen 6% btw. Voor oesters en kaviaar bv. kan het dus niet, net zomin als voor de meeste alcoholhoudende dranken.

Binnenkort ook voor niet-voeding?

Niet eetbaar, maar wel levensnoodzakelijk

Nieuw voorstel goedgekeurd! Een wetsvoorstel (nr. 54-3559) dat voorziet in de uitbreiding van de mogelijkheid om goederen gratis weg te geven voor liefdadigheidsdoeleinden, werd onlangs effectief goedgekeurd in het parlement.

Let op! Er is geen datum van inwerkingtreding voorzien. Het treedt bijgevolg pas in werking op de tiende dag na de publicatie ervan in het Belgisch Staatsblad.

Om welke goederen gaat het? Het gaat kortweg om goederen, andere dan voedingsmiddelen, “waarvan de intrinsieke kenmerken verhinderen dat ze, in gelijk welke schakel van het economische circuit, nog worden verkocht tegen de oorspronkelijke commercialisatievoorwaarden”.

Kan het iets concreter? Daarvoor is het van belang te weten wat het doel was van deze uitbreiding en die is alleszins wel duidelijk. Het wetsvoorstel moet nl. gezien worden in het kader van de strijd tegen de armoede en vanuit die optiek hebben de indieners van het voorstel vooral die goederen voor ogen “die bestaansonzekere mensen zich niet kunnen veroorloven, maar die de levenskwaliteit van die mensen, en dan vooral als het gaat om gezinnen met kinderen, kunnen verbeteren”.

Geen luxegoederen of genotsproducten! Die vallen er inderdaad buiten. Juwelen, horloges, pc’s, gsm’s, enz. worden dus duidelijk niet bedoeld, al moet onderstreept worden dat in de wet zelf geen lijst opgenomen wordt van welke goederen er nu precies onder vallen en welke niet. Een verduidelijking dringt zich dus zonder meer op om onnodige discussies te vermijden.

Voorbeelden van wat eronder valt?

Die zijn er gelukkig wel, zij het dat ze niet zozeer opgesomd zijn in de wet zelf, maar wel in de toelichting. Worden onder meer meegegeven als goederen die ervoor in aanmerking kunnen komen:

• essentiële hygiëneproducten, zoals zeep, shampoo en tandenborstels;
• schoonheids- en basisverzorgingsmiddelen zoals reinigingscrème, scheermesjes en scheerschuim;
• basisgeneesmiddelen voor de huisapotheek, zoals aspirines, verband en ontsmettingsmiddelen;
• huishoudmiddelen zoals vloerreinigers, wasproducten en vuilniszakken;
• spelletjes en speelgoed;
• producten voor baby’s en kleine kinderen, zoals luiers, aangepaste zeep en shampoo en kinderwagens;
• school- en kantoorbenodigdheden, zoals balpennen, potloden en boekentassen;
• basisgoederen voor huiselijk comfort, zoals bedden, matrassen en linnen;
• keukengereedschap, zoals pannen, kookpotten en koelkasten;
• kleine elektrische of huishoudtoestellen, zoals microgolfovens, elektrische kookplaten en elektrische radiatoren;
• kleding en schoenen.

Wetsvoorstel 54-3559, aangenomen door het parlement op 28.03.2019 – code TW 06.11.06.