AUTO - VERKOOP - 09.10.2019

Opletten als u uw auto verkoopt!

Algemene principes bij de verkoop van een auto

Gewone verkoop onderworpen aan btw

Factuur met 21% btw. Dat is inderdaad de algemene regel. Bij de verkoop van een auto die u in het kader van uw economische activiteit gebruikt heeft, moet u in principe 21% btw aanrekenen aan de koper en dat op de volledige verkoopprijs.

Let op!  Een particulier die zijn auto verkoopt, rekent uiteraard geen btw aan. Hij is immers geen btw-plichtige.

Soms wel vrijgesteld? Ja, dat wel, maar ook dat behoort in feite tot de algemene regels. Verkoopt u namelijk uw auto aan een btw-plichtige koper gevestigd in een andere EU-lidstaat en kunt u aantonen dat de auto effectief vervoerd is naar die andere EU-lidstaat, dan gaat het in principe om een intracommunautaire levering en is de verkoop vrijgesteld van btw (art. 39bis W.Btw) . U factureert dan m.a.w. zonder btw en de koper moet die btw voldoen in zijn eigen lidstaat.

Tip.  Hetzelfde uiteraard bij de verkoop van de auto aan een inwoner van een zgn. derde land, zoals Zwitserland. Het gaat dan om uitvoer en ook dat is vrijgesteld van btw (art. 39 W.Btw) .

Is er een minimale verkoopprijs?

Vrije keuze! De verkoopprijs is in principe dus niet gebonden aan het een of andere minimum. U bepaalt dus in principe volledig zelf de prijs waartegen u uw auto wilt verkopen.

Tenzij een gekende koper? Inderdaad. Wordt de auto verkocht aan “een koper die met de verkoper verenigd is door een bijzondere band”, dan mag de verkoopprijs niet lager zijn dan de normale waarde of de marktprijs (art. 33, §2, juncto art. 32 W.Btw) .

Wat is een gekende koper? Dat is kortweg een koper die verbonden is met de verkoper en dat is dan het geval als de koper ofwel werknemer, ofwel aandeelhouder, ofwel bedrijfsleider (inclusief familieleden t.e.m. de vierde graad) van de verkoper is.

Concreet. Verkoopt u uw auto aan uw dochter voor bv. € 2.000, terwijl die auto in feite nog € 10.000 waard is, dan zal er btw betaald moeten worden op die normale waarde van € 10.000 en niet slechts op de effectieve verkoopprijs van € 2.000.

Btw rekenen op slechts 50% van de verkoopprijs

Administratieve tolerantie

Btw op 50% van de verkoopprijs. Omdat de btw-aftrek voor een auto in principe beperkt is tot maximaal 50%, aanvaardt de Btw inderdaad dat er bij de verkoop ook slechts btw verschuldigd is op 50% van de verkoopprijs (circ. AAFisc nr. 36/2015, randnrs. 67-75) . Daaraan zijn echter wel voorwaarden verbonden...

Niet altijd! Neen, inderdaad. De administratieve tolerantie geldt in eerste instantie alleen als het gaat om de verkoop van een auto die onderworpen is aan de 50%-aftrekbeperking (zie art. 45, §2 W.Btw) . Bovendien is die tolerantie optioneel en dus nooit verplicht toe te passen.

Alleen als er aftrek van btw was! Ook dat is inderdaad van belang. Een auto verkopen en slechts btw aanrekenen op de helft van de prijs, kan ook alleen als er bij de aankoop van die auto effectief btw in aftrek gebracht werd. Verkoopt u m.a.w. een auto die u zelf gekocht heeft van een particulier, dan heeft u bij de aankoop geen btw betaald en dus ook niet in aftrek kunnen brengen, en bijgevolg geldt de tolerantie in dat geval niet. U zal in voorkomend geval btw moeten rekenen op de volledige verkoopprijs.

Let op!  Hetzelfde geldt voor een auto gekocht van een vrijgestelde btw-plichtige zoals een tandarts of een verzekeringsmakelaar, een auto gekocht van een btw-plichtige onderworpen aan de kleineondernemersregeling (art. 56bis W.Btw) en een auto gekocht onder de winstmargeregeling (art. 58, §4 W.Btw) .

Btw op slechts 35% ook mogelijk? Neen! Heeft u bij aankoop minder dan 50% van de btw gerecupereerd, o.m. omdat u geopteerd heeft voor het 35%-beroepsforfait, dan mag u niet slechts btw rekenen op 35% van de verkoopprijs. Er is dan, volgens de administratieve tolerantie, nog altijd btw verschuldigd op 50% van de verkoopprijs, maar u heeft desgevallend wel recht op een btw-herziening in uw voordeel.

Opgelet bij het opmaken van de factuur!

Wat is er van belang? Kortweg, dat u duidelijk maakt op de factuur dat u gebruikmaakt van de administratieve tolerantie. Dat doet u in eerste instantie door het volgende te vermelden: “Bijzondere maatstaf, toepassing circulaire nr. 36/2015 van 23.11.2015”.

Wat is de maatstaf van heffing? Zet die m.a.w. ook expliciet op uw factuur om te vermijden dat u een naheffing krijgt van de Btw bij een controle.

Voorbeeld. U verkoopt uw auto voor € 30.000 met toepassing van de administratieve tolerantie. U rekent m.a.w. slechts btw aan op € 15.000.

1. Zet dan niet op uw factuur: “Verkoopprijs: € 30.000, btw-tarief: 21%, en verschuldigde btw: € 3.150.” In dat geval zal er immers € 6.300 aan btw betaald moeten worden, want 21% van € 30.000 is niet € 3.150, maar € 6.300. Zet u € 6.300 als verschuldigde btw, dan zal u sowieso ook € 6.300 btw moeten doorstorten. Wat op een factuur vermeld staat als verschuldigde btw, moet immers ook steeds doorgestort worden (art. 51, §1, 3° W.Btw) .
2. Zet in zo’n geval wel op uw factuur: “Verkoopprijs: € 30.000, maatstaf van heffing: € 15.000, btw-tarief: 21%, en verschuldigde btw: € 3.150.

Eventuele btw-herziening in uw voordeel

Nog een deel extra aftrek. Daar komt zo’n herziening in uw voordeel inderdaad op neer. Heeft u bij de aankoop van de auto minder dan het maximum van 50% van de btw gerecupereerd, omdat u bv. geopteerd heeft voor het 35%-beroepsforfait, dan kunt u alsnog een deel van de niet-gerecupereerde btw terugvragen als de auto verkocht wordt binnen de herzieningstermijn van vijf jaar (art. 10, §1, lid 1, 3° KB nr. 3) . Deze btw-herziening in uw voordeel wordt in één keer verricht in het jaar van de verkoop en voor de nog te lopen jaren van de herzieningstermijn van vijf jaar (art. 11, §3 KB nr. 3) .

Let op!  Het maximumbedrag van deze herziening is wel gelijk aan de btw die u bij de verkoop moet aanrekenen aan de koper (art. 10, §1, lid 2 KB nr. 3) .

Concreet voorbeeld. U verkoopt in 2019 uw auto die u in 2017 nieuw gekocht heeft voor een bedrag van € 50.000 + € 10.500 btw. Bij de aankoop heeft u geopteerd voor het 35%-beroepsforfait en bijgevolg was de aftrekbare btw in 2017: € 10.500 x 35% = € 3.675. U verkoopt de auto nu aan een ‘derde’ voor € 30.000 + € 6.300 btw.

Stap 1. U moet slechts btw aanrekenen op € 30.000 x 50% = € 15.000. De btw die u aanrekent aan uw koper, bedraagt bijgevolg € 3.150 en dus niet € 6.300. U vermeldt de € 15.000 waarop u geen btw rekent in rooster 00, de andere € 15.000 in rooster 03 en de verschuldigde btw in rooster 54.

Stap 2. U heeft recht op een btw-herziening in uw voordeel die als volgt berekend wordt: 3/5 x (€ 5.250 - € 3.675) = € 945, waarbij:

• 3/5 = de drie overblijvende jaren van de herzieningstermijn van vijf jaar (het jaar van verkoop meegerekend);
• € 5.250 = de maximale btw-aftrek bij aankoop, zonder rekening te houden met de gekozen methode, wat dus neerkomt op € 10.500 x 50% = € 5.250;
• € 3.675 = de effectieve btw-aftrek bij aankoop, dus rekening houdend met de gekozen methode.

Het bedrag van de herziening in uw voordeel (€ 945) vermeldt u in rooster 62 van de aangifte m.b.t. het tijdvak waarin de verkoop plaatsgevonden heeft.