In de gezinswoning kunnen blijven werken bij echtelijke moeilijkheden?

Gemengd gebruikte woning

U woont en werkt er. Zelfstandigen gebruiken de woning waar ze met hun gezin wonen vaak ook beroepsmatig.

Wat bij echtscheiding? Het huwelijksvermogen zal dan vereffend en verdeeld moeten worden waarbij er ook een oplossing moet komen voor de verdeling van de woning. Die zit nl. vaak in het gemeenschappelijk vermogen van de echtgenoten of is de onverdeelde eigendom van de echtgenoten.

U wilt er blijven wonen

Onderlinge toestemming. Een eerste mogelijkheid is dat u onderling een oplossing vindt voor de woning. Zo kunt u bv. met uw ex afspreken dat die uit de woning vertrekt en dat u ze ‘overkoopt’ en de lening bij de bank overneemt.

Tip.  Om discussies te vermijden, kunt u daarbij afspreken dat u een professionele schatter de waarde van de woning laat schatten.

Er tijdelijk blijven wonen. Is een onderling akkoord niet mogelijk, dan kunt u (vaak in het kader van een echtscheidingsprocedure die meteen gestart wordt) aan de familierechter vragen om tijdelijk, in afwachting van de finale vereffening en verdeling, verder in de woning te mogen verblijven (waarbij de andere echtgeno(o)t(e) moet vertrekken).

Tip.  Om te motiveren waarom u er het voorlopig gebruik en genot van wilt, kunt u wijzen op het feit dat u er uw beroep in uitoefent en/of dat het uw bedoeling is om de woning later in te kopen. Houd er echter rekening mee dat sommige rechters geneigd zijn om de ouder bij wie de kinderen het meest verblijven tijdelijk verder in de woning te laten.

Mits woonstvergoeding. Als u tijdelijk verder in de woning blijft, is dat doorgaans niet gratis. U riskeert dan een woonstvergoeding te moeten betalen aan de (ex-)partner, omdat die nu eenmaal ook nog mede-eigenaar is. Concreet zal u uiteindelijk aan uw ex, als die voor 50% eigenaar is, de helft van de huurwaarde moeten betalen.

Preferentiële toebedeling. Er zal ook een definitieve oplossing moeten komen voor de woning waarbij u de zgn. preferentiële toewijzing van het pand vraagt, lees: u vraagt dat de notaris (of de rechter) die met de vereffening-verdeling gelast is, u de woning toewijst tegen een schattingsprijs.

Tip.  Ook nu kunt u uw beroepsactiviteit in het huis als argument aanhalen om de woning aan u toe te kennen. Anderzijds kunnen ook hier weer andere criteria spelen, zoals het feit dat een echtgenoot er met de kinderen woont, de bijzondere band van een van de echtgenoten met het huis, enz.

En anders? Wordt de woning aan geen van beide echtgenoten preferentieel toegekend, dan kan ze eventueel nog in natura verdeeld worden. Er moeten dan wel voldoende goederen zijn om twee gelijkwaardige kavels te maken... Is ook zo’n verdeling in natura niet aan de orde, dan zal de woning (tenzij u en uw ex andere afspraken maken) uiteindelijk openbaar verkocht worden.

Tip.  U mag bij zo’n openbare verkoop ook zelf bieden, wat soms wel eens de mogelijkheid biedt om het pand tegen een lagere prijs in te kopen.