ERFDIENSTBAARHEID - 19.12.2007

Ga eens wat dieper…

Recht van uitweg bovengronds

Wet. Als een erf ingesloten is en geen voldoende toegang heeft tot de openbare weg, dan kan de eigenaar een uitweg vorderen over de grond van zijn buurman heen.

Let op! U moet wel een vergoeding betalen in verhouding tot de schade die u zal veroorzaken.

Bovengrond. Dat is de gekende regel. Dit recht is wettelijk gezien met zoveel woorden vastgelegd voor een uitweg over het terrein van de buur. Het gaat hier m.a.w. om het gebruik van de bovengrondvan het perceel.

Ondergrond. Wat echter wanneer u niet de oppervlakte van het terrein, maar wel de ondergrond ervan nodig heeft? Kunt u dan ook een beroep doen op dit recht van uitweg?

Recht van uitweg ondergronds

Eigenaar Mr. Proper had sanitair in zijn woning, maar die was niet aangesloten op de straatriolering. Om tot aan de straat te komen, zou hij ondergronds een leiding moeten leggen onder het terrein van zijn buur door. Mag dit?

Wet. Dit staat niet in de wet, want letterlijk spreekt de wet enkel over een ‘uitweg’. Vervolgens werd deze problematiek voorgelegd aan de rechter.

Rechter. Ons hoogste gerechtshof (cassatie, 01.03.1996) moest de knoop doorhakken en vernieuwde op twee punten.

Insluiting. De hoogste rechter vond dat er een ingeslotenheid bestond omdat er een uitweg nodig was van het huis naar het net van de openbare riolering.

Ondergrond. De rechter vond bovendien dat er een uitweg in de ondergrond van het terrein van de buur gevorderd kon worden.

Ook voor internet?

Uitbreiding. Kan dit recht van uitweg ook gevraagd worden voor andere nutsvoorzieningen, zoals de leidingen van gas, elektriciteit, water, telefoon en internet?

Uitweg. Wat de riolering betreft, bestond er een insluiting voor het pand die het recht van uitweg noodzakelijk maakt om te kunnen aansluiten.

Aanvoer. Anders is het wat gas, elektriciteit en water betreft. Hierbij gaat het niet om een insluiting die een uitweg noodzakelijk maakt, maar enkel om een erf dat gewoon afgesloten is van bepaalde nutsvoorzieningen. Voor het afvalwater was er m.a.w. een uitweg nodig van het huis naar de openbare riolering. Voor elektriciteit, gas, water en telefoon is er omgekeerd een aanvoer nodig van het algemene netwerk naar het huis. Dit is geen recht van uitweg en dat is voor ons hoogste gerechtshof misschien een brug te ver, maar geen nood…

Recht van toevoer

De lagere rechters, zoals onze vrederechters, gaan een stap verder dan ons hoogste gerechtshof. Zij geven de buur die geen toegang heeft tot de openbare weg doorgaans ook het recht om zijn leidingen van gas, elektriciteit en internet wel degelijk ondergronds te laten ‘uitwegen’, niet onder het mom van een ‘recht van uitweg’, maar wel als een ‘recht van toevoer’. Er bestaat nl. een recht om niet afgesloten te worden van de moderne nutsvoor­zieningen.