Kunt u wel voorwaarden koppelen aan een bankgift?

De hand- en bankgift

Even opfrissen. De handgift gebeurt door de overhandiging van iets, van hand tot hand. Dat is mogelijk met tastbare roerende goederen (geld, een kunstwerk, een oldtimer, enz.). Een bankgift is enkel mogelijk voor wat van de ene (effecten)rekening naar de andere overgeschreven kan worden, dus geld en de meeste beursgenoteerde effecten.

Bewijs. Vóór de handgift gebeurt, stuurt de schenker (bv. de vader) een aangetekende aankondigingsbrief naar de begiftigde (bv. zijn zoon). Na de handgift stuurt de begiftigde een aangetekende bedankbrief naar de schenker. Deze aangetekende brieven vormen een perfect bewijsdocument, om uw handgift een vaste datum te geven. Bij een bankgift is het eenvoudiger om te werken met één gezamenlijk document, ook pacte adjoint genoemd. De datum bewijst u d.m.v. uw rekeninguittreksels.

Voor- en nadeel. Het voordeel van een hand- of bankgift is dat u geen schenkbelasting betaalt. Nadeel is dat de schenker drie jaar in leven moet blijven om geen erfbelasting te betalen.

Voorwaarden of zgn. modaliteiten

Modaliteiten mogelijk. Zoals bij een notariële schenking kunt u ook aan een hand- of bankgift allerlei modaliteiten koppelen. Het volstaat om deze voorwaarden op te nemen in het door beide partijen getekende pacte adjoint. Werkt u met de aangetekende brieven, dan moet u deze modaliteiten in beide aangetekende brieven vermelden.

Beding van terugkeer. Een conventioneel beding van terugkeer (art. 951 BW) komt erop neer dat ingeval de begiftigde (bv. de zoon) zou sterven vóór de schenker (bv. de vader), de geschonken goederen belastingvrij terugkeren naar de schenker.

Uitsluitingsclausule. Als ouders iets schenken aan hun kind, willen zij doorgaans niet dat dit ingebracht kan worden in de (huwelijks)gemeenschap van de begiftigde. Dit zou immers tot gevolg hebben dat bij een mogelijke echtscheiding een deel van die schenking ook zou toekomen aan het (ex-)schoonkind. De uitsluitingsclausule zorgt ervoor dat het geschonken goed of het geld eigendom blijft van het kind aan wie men geschonken heeft.

Rentelast. Indien bv. ouders € 200.000 schenken, kunnen zij een rentelast aan de schenking koppelen. Zo kunnen ze bv. bedingen dat ze recht hebben op € 4.000 per jaar.

Toch beperkingen

Sommige modaliteiten kunnen enkel via een notariële akte. U kunt ze dus niet koppelen aan een klassieke hand- of bankgift.

Geen vruchtgebruik. Algemeen wordt aangenomen dat een handgift met voorbehoud van vruchtgebruik niet kan. Bij een bankgift kan dat technisch gezien wel, maar dat heeft geen zin omdat men dan toch belast wordt in de erfbelasting.

Geen restschenking. Doorgaans wordt ook aangenomen dat een restschenking (doorschuifschenking) niet mogelijk is van een bank- of handgift. Het komt erop neer dat u bepaalt dat wat overblijft van uw schenking aan bv. uw zoon (de begiftigde) bij zijn overlijden ‘doorgeschoven’ wordt naar bv. uw kleinzoon (tweede begunstigde). We treden niet in detail, maar dit is een fiscaal interessante techniek vooral voor roerende goederen.