Als uw werknemer gemeenteraadslid of schepen wordt...

Uw werknemer wordt gemeenteraadslid

Principe. Niet-uitvoerende ambten (bv. leden van de gemeenteraad, OCMW-raad, provincieraad, enz.) hebben ‘in de privésector’ recht op betaald politiek verlof. Dit houdt in dat de afwezigheidsdagen betaald worden door de werkgever, maar deze laatste het betaalde loon (en de RSZ-bijdragen erop) kan terugvragen van de gemeente.

Rechten werknemer. Het aantal dagen verlof verschilt naargelang van het ambt; gemeenteraadsleden hebben volgens de omvang van de gemeente bv. recht op een halve (< 10.000 inwoners) of hele dag (> 10.000 inwoners) afwezigheid per maand. De afwezigheid hoeft niet noodzakelijk voor de vergaderingen zelf gebruikt te worden, ook dossiers voorbereiden komt in aanmerking.

Rechten werkgever. U kunt de opname van het politiek verlof niet weigeren. Op basis van organisatorische redenen kunt u wel vragen dat men zijn afwezigheid vooraf aanvraagt. Het loon voor de afwezigheidsdagen mag u in elk geval beperken tot een wettelijk plafond: € 171,04 per dag, incl. werknemers-RSZ (bedrag in het vijfdagenstelsel sinds 1 september 2018). U heeft er ook alle belang bij om dat te doen, want de gemeente zal haar terugbetaling ook tot dat plafond beperken.

Tip. De gemeente heeft het recht om het bedrag dat ze aan u moet terugbetalen, in mindering te brengen van de presentiegelden die ze aan de werknemer betaalt, zij het dat die inhouding max. de helft van de presentiegelden kan bedragen. In de praktijk blijken sommige gemeenten dat consequent te doen en andere gemeenten (helemaal) niet. Zeg uw werknemer om het na te vragen, zo sterft zijn verzoek misschien een stille dood.

Uw werknemer wordt schepen

Deeltijds politiek verlof... Voor uitvoerende ambten (bv. schepen, burgemeester, voorzitter OCMW, enz.) bestaat er ‘in de privésector’ eenzelfde systeem van politiek verlof als dat voor de niet-uitvoerende ambten, met dat verschil dat de afwezigheden niet betaald worden. U hoeft er dus geen loon voor te betalen. Qua aantal spreken we hier over max. twee dagen per week en hier legt de wet letterlijk op dat de afwezigheid uiterlijk de woensdag voordien aangevraagd moet worden.

... of voltijds politiek verlof. Een werknemer die een uitvoerend ambt op zich neemt, kan ook op een ander systeem een beroep doen. Het betreft een soort (onbetaalde!) loopbaanonderbreking – ook al gebruikt men hier die term niet – waarbij de arbeidsovereenkomst minstens één jaar geschorst wordt. Dit houdt dus in dat de werknemer tijdelijk stopt met werken bij u en daarna weer terugkomt, zonder dat u zich ertegen kunt verzetten. De werknemer kan deze onderbreking ineens voor zes jaar nemen of hij kan het van jaar tot jaar bekijken; het punt is wel dat hij voor deze periode geen loon krijgt, en al evenmin uitkeringen van de RVA. Men kan in principe nl. ook geen tijdskrediet nemen in de plaats van politiek verlof. Inkomsten uit een politiek ambt zijn volgens de RVA nl. niet cumuleerbaar met uitkeringen voor tijdskrediet.

Tip. Behalve in de grote gemeenten of steden, kan men in principe niet leven van een schepenambt, waardoor een volledige schorsing meestal niet aan de orde is. Toch is ook in de andere gemeenten een uitvoerend ambt en een fulltime job slechts zelden te combineren. In die zin gaat u beter niet te hevig tekeer tegen deeltijds politiek verlof, maar probeert u beter om er samen het beste van te maken.