Grote btw-schuld, dus ook een grote proportionele boete?

Proportionele btw-boetes

Wat? Voor overtredingen van de btw-wetgeving zijn er twee soorten boetes, nl. proportionele en niet-proportionele (Btw-KB nr. 41 en nr. 44) . Niet-proportionele boetes zijn vaste bedragen, proportionele zijn een percentage van de verschuldigde btw en worden o.a. opgelegd als u een btw-aangifte te laat indient of de btw te laat betaalt.

Tarieven? Proportionele boetes zijn in principe gelijk aan het dubbele van de ontdoken of niet tijdig betaalde btw of van de op de handeling verschuldigde btw. Gelukkig wordt dat tarief enkel toegepast voor overtredingen om btw te ontduiken of die ontduiking mogelijk te maken. In de andere gevallen moet de btw-controleur de boete verminderen volgens tabellen (KB nr. 41/W.Btw) .

Vermindering/kwijtschelding door Btw

Hoe aanvragen? De btw-controleur die de boete oplegt, kan u geen grotere vermindering geven dan wettelijk voorzien is, laat staan dat hij een kwijtschelding kan toestaan. Wilt u de boete nog meer verminderen of helemaal ongedaan laten maken, dan moet u een gemotiveerd verzoekschrift indienen bij de bevoegde adviseur-generaal.

Soms ‘automatisch’ toegestaan. Voor sommige overtredingen zonder gevolg voor het bedrag van de verschuldigde btw, bv. een vormgebrek van een factuur, staat de Btw onder bepaalde voorwaarden automatisch een volledige kwijtschelding toe. Het moet dan wel gaan om een eerste overtreding van dezelfde aard binnen een termijn van vier jaar en te goeder trouw begaan. Op het moment van het verzoekschrift moet de inbreuk hersteld zijn en moeten alle btw-aangiftes ingediend zijn.

Soms enkel na onderzoek. Boetes die niet voor een automatische kwijtschelding in aanmerking komen (bv. voor de laattijdige betaling van de btw), kunnen ook verminderd of kwijtgescholden worden. De Btw oordeelt dan per geval of hij een vermindering of kwijtschelding opportuun vindt.

Vermindering/kwijtschelding via rechter

Rechter heeft laatste woord. Administratieve boetes kunnen strafsancties zijn in de zin van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Volgens dat verdrag kunnen er geen strafsancties opgelegd worden zonder dat een rechter erover oordeelt (art. 6 EVRM) . Bent u dus niet akkoord met een beslissing van de Btw, dan kunt u in principe nog altijd een (grotere) vermindering of kwijtschelding vragen aan de rechter.

Voorbeeld. Een vennootschap die te goeder trouw een grote btw-schuld drie maanden te laat betaald had, kreeg een proportionele boete – die zelfs na de wettelijke vermindering en een extra vermindering door de Btw – € 27.000 bedroeg. Ze stapt naar de rechter en die vermindert de boete tot € 5.000. Dat bedrag stond volgens hem nl. in gepaste verhouding tot de aard en ernst van de inbreuk (Gent, 16.03.2021) .

Let op!  Houd er rekening mee dat volgens Cassatie de rechter niet bevoegd is om een btw-boete te verminderen als u niet eerst de kwijtschelding/vermindering gevraagd heeft aan de fiscus (Cass., 17.01.2019) .

Tip.  Het Grondwettelijk Hof ziet dit wel anders (GwH nr. 157/2008, 06.11.2008 en nr. 7/2019, 23.01.2019) .