Pensioen op 65? Uw recht op 10% belasting op uw IPT wordt niet automatisch toegepast
Hoe wordt u momenteel op de uitkering van het kapitaal van uw groepsverzekering of IPT belast?
De tarieven variëren van 20% tot 10%. Om op uw 65ste het tarief van 10% te genieten, moet u beroepsmatig actief blijven. Wanneer bent u als zelfstandige nog beroepsmatig actief gebleven? Wordt het tarief van 10% dan automatisch door de verzekeringsmaatschappij toegepast? Hoe bewijst u dan dat u recht heeft op de verminderde aanslagvoet van 10%?
Binnen welke termijn moet de verzekeraar dan tot uitkering overgaan?
10%: voorwaarden
Uitkering: hoe belast?
Als het kapitaal van uw groepsverzekering of IPT vóór uw 65ste uitgekeerd wordt, dan wordt u daarvoor fiscaal afgestraft.
Wie tot 65 effectief actief blijft, betaalt immers slechts een belasting van 10% (plus gemeentebelasting). De netto-uitkering waarop belasting geheven wordt is gelijk aan het opgebouwde kapitaal min een RIZIV-bijdrage van 3,55% en in de meeste gevallen ook nog een solidariteitsbijdrage van 2%. Op de winstdeelname betaalt u geen belasting, wel de RIZIV- en solidariteitsbijdrage.
Als u het kapitaal echter op uw 60ste opneemt, betaalt u 20% belastingen. Dat tarief daalt naar 18% eens u 61 bent en naar 16,5% eens u 62 bent. Neemt u uw kapitaal pas op uw 65ste op terwijl u toch vroeger gestopt bent met werken zonder met pensioen te (kunnen) gaan, dan betaalt u eveneens 16,5%.
Toch is hier nog een aanvulling noodzakelijk, want op het aanvullend pensioen tot 01.01.1993 opgebouwd door bijdragen van een werknemer, blijft de taxatie 16,5%.
Beroepsmatig actief?
Om het tarief van 10% te genieten moet u dus gedurende de periode van drie jaar die voorafgaat aan het bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd ononderbroken beroepsmatig actief gebleven zijn.
Bepaalde periodes van inactiviteit of verminderde activiteit kunnen wel gelijkgesteld worden met periodes van activiteit. Voor loontrekkenden is dat onder meer het geval voor de periodes waarin ze deeltijds werken, werkloos maar actief werkzoekend of arbeidsongeschikt zijn, ... SWT’ers (het vroegere brugpensioen) moeten actief beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt. Sinds 2015 is een SWT’er verplicht om beschikbaar te blijven en dus automatisch ‘beroepsactief’.
De voorwaarde om te werken tot 65 is niet van toepassing voor wie een volledige loopbaan van 45 jaar kan aantonen en de laatste drie jaar sociale bijdragen betaald heeft.
Zelfstandigen
Voor een zelfstandige wordt aangenomen dat hij effectief actief is gebleven tot aan de wettelijke pensioenleeftijd wanneer hij tot het bereiken van die leeftijd en minstens gedurende de drie onmiddellijk daaraan voorafgaande jaren onafgebroken aangesloten was bij een sociaal verzekeringsfonds en tijdens die periode effectief en volledig de in het kader van het sociaal statuut van de zelfstandigen in hoofdberoep verplichte minimaal verschuldigde sociale bijdragen heeft betaald.
De minister (mond. parl. vr. nr. 19530, Van Rompuy, 28.06.2017) heeft uitdrukkelijk bevestigd dat men bij een zelfstandige enkel moet kijken of hij effectief die sociale bijdragen betaald heeft.
U moet dus niet bewijzen dat u gedurende die periode ook effectief gewerkt heeft. Uw sociale bijdragen (in hoofdberoep) betalen volstaat.
Als uw daadwerkelijke activiteit er zich in de laatste jaren bijvoorbeeld toe beperkt heeft het patrimonium van uw managementvennootschap te beheren, komt u in aanmerking voor het tarief van 10%, mits u sociale bijdragen in hoofdberoep betaald heeft.
Daarnaast komt de periode ook in aanmerking gedurende dewelke u uw activiteit volledig stopgezet heeft ingevolge een arbeidsongeschiktheid die door de adviserend geneesheer van uw ziekenfonds erkend is.
Bewijs
Algemeen
Wanneer de belastingplichtige recht heeft op de verlaagde aanslagvoet van 10%, dan eisen alle verzekeraars in ieder geval een attest van de sociale kas. Dat attest moet vermelding maken van de pensionering en van de betaling van de sociale bijdragen, zoals vereist door de Administratie.
Verder zal de verzekeraar steevast een kopie van de identiteitskaart vragen, soms samen met een of ander bewijs van in leven zijn. De uitkering van een pensioenverzekering vereist immers het in leven zijn van de verzekerde op de eindvervaldag.
Ook een attest van de bank waar de rekening aangehouden wordt waar de uitkering op gestort moet worden, zal meestal gevraagd worden. Soms volstaat een kopie van uw bankkaart waar ook uw rekeningnummer op is vermeld. Verzekeraars zijn in het recente verleden immers al opgelicht geweest en hebben daardoor op verkeerde bankrekeningnummers gestort, waardoor zij twee keer moesten betalen.
Eigen regels...
U mag zich dus verwachten aan een strenge controle door de verzekeraar of u wel degelijk in aanmerking komt voor het verlaagde tarief van 10%, of u effectief de begunstigde bent van de polis en de titularis van de bankrekening, ...
Daarnaast hanteert elke verzekeraar een beetje zijn eigen regels. Een enkele verzekeraar vraagt ook nog de originele polis, maar omdat die doorgaans in de mist van het verleden is verdwenen, volstaat bij gebrek daaraan een kopie of een verklaring van verlies.
Vraag dus in elk geval een aantal maanden vooraf bij uw makelaar na welke bewijsstukken u zoal zal moeten opleveren.
Termijnen
Sigedis
Wanneer de verzekerde een volledige loopbaan heeft en de pensioengerechtigde leeftijd bereikt heeft, dan wordt de verzekeraar hierover via Sigedis geïnformeerd. Ook wanneer u een vervroegd pensioen aanvraagt, zal Sigedis dit te weten komen en de verzekeraar informeren.
In beginsel moet u dus zelf niets ondernemen naar de verzekeraar toe. Ofwel gaat u op 65ste met pensioen en wordt uw pensionering automatisch verwerkt, zowel voor uw wettelijk als aanvullend pensioen. Ofwel gaat u vroeger met pensioen en zal in dat geval uw verzekeraar ook verwittigd worden. Het recht op 10% belasting zal in dat geval evenwel maar uitzonderlijk van toepassing zijn.
Praktijk
In de praktijk loopt het met die communicatie over de verwachte pensioendatum weleens verkeerd. De wet voorziet dat Sigedis 90 dagen of langer vóór pensionering de pensioeninstelling verwittigt. Die heeft dan 30 dagen om u te contacteren en de uitkering te regelen. Mocht u op minder dan 60 dagen voor pensionering van de pensioeninstelling nog niets hebben ontvangen, dan is het een goed idee om spontaan de verzekeraar te contacteren.
Wanneer u de verzekeraar alle gevraagde informatie heeft bezorgd, dan wordt u binnen de 30 dagen betaald. De praktijk toont aan dat er op dit vlak weinig problemen zijn, maar het is een goed idee om uw bankrekening toch in de gaten te houden.
ADVIEZEN
- Als u uw pensioenkapitaal pas vanaf uw 65ste opneemt en tot dan ook beroepsmatig actief bleef, dan wordt u slechts belast tegen 10% in plaats van 16,5%. Een zelfstandige is beroepsmatig actief zolang hij de minimale sociale bijdragen in hoofdberoep betaalt. De minister heeft bevestigd dat u niet moet bewijzen dat u tot die datum ook gewerkt heeft. Periodes van arbeidsongeschiktheid worden gelijkgesteld.
- U moet aan uw verzekeraar bewijzen dat u recht heeft op het tarief van 10%. Daartoe moet u een attest van uw sociale kas voorleggen. Verder heeft elke verzekeraar zijn eigen politiek m.b.t. de documenten die u moet voorleggen vooraleer het kapitaal uitgekeerd wordt. Informeer u dus ruim vooraf bij uw makelaar.
- Sigedis moet uw verzekeraar 90 dagen vóór de pensioendatum informeren, waarna die u binnen de 30 dagen moet contacteren om de uitkering te regelen. Dat loopt niet altijd vlot. Neem dus zelf contact op met uw verzekeraar als u 60 dagen vóór de pensioendatum niets gehoord heeft.
- Nadat u alle informatie aan de verzekeraar bezorgd heeft, wordt u binnen de 30 dagen uitbetaald.
Bepaal uw profiel om dit en vele andere adviezen te ontgrendelen.