BTW - 11.04.2024

Zelfstandige worden: wat met de btw op een privé aangekochte auto?

Recht op aftrek aankoop-btw

Waarover gaat het?

U heeft reeds een auto op het moment dat u zelfstandig een economische activiteit gaat beginnen en dus btw-plichtig wordt (art. 4, §1 W.Btw) .

Aangezien u de auto privé aangekocht heeft, is er uiteraard geen btw in aftrek gebracht. De vraag rijst nu of u de btw die u indertijd op de aankoopprijs betaald heeft nu nog voor een stuk kunt recupereren. Nu bent u immers btw-plichtig geworden en gebruikt u die auto ook beroepsmatig.

Aftrek btw mogelijk?

Een particulier die een zelfstandige economische activiteit begint en daardoor ook btw-plichtig wordt, kan de aankoop-btw op investeringen uit het verleden en die hij privé gedaan heeft niet meer recupereren (beslissing E.T. 110.412, 20.12.2005) .

Dat is zelfs het geval wanneer de herzieningstermijn nog niet verstreken zou zijn. Ook al zou de auto dus vorig jaar gekocht zijn en wordt u nu dit jaar btw-plichtig, dan nog is de btw op die aankoop niet meer recupereerbaar. Het feit dat u btw-plichtig wordt binnen de herzieningstermijn van vijf jaar voor roerende bedrijfsmiddelen helpt dus niet, aangezien u nog geen btw-plichtige was op het moment van de aankoop.

De historische btw-aftrek is onder bepaalde voorwaarden enkel mogelijk wanneer u van een vrijgestelde btw-plichtige een btw-plichtige met recht op aftrek wordt (art. 21bis KB nr. 3) , maar dus niet in het geval van een particulier (niet-btw-plichtige) die btw-plichtig wordt.

Recht op aftrek btw op bijkomende kosten

Volgens beroepsgebruik

De btw op onderhoudskosten, herstellingskosten, brandstofkosten, enz. is zodra u btw-plichtig wordt wel aftrekbaar volgens de normale regels in de mate dat de auto nu wel gebruikt wordt voor beroepsdoeleinden.

Het is dus niet omdat de aankoop-btw niet meer aftrekbaar is, dat u de btw die u nu betaalt op uw autokosten als btw-plichtige niet meer kunt recupereren, integendeel.

Betreft het een personenauto, dan kan de btw op de aankoopprijs wel slechts voor maximaal 50% van de btw in aftrek gebracht worden (art. 45, §2 W.Btw) .

Merk op dat die 50%-aftrek een maximum is (art. 45, §2 W.Btw) . Meer bepaald zal de btw maar gerecupereerd kunnen worden a rato van het beroepsgebruik (art. 45, §1 en §1quinquies W.Btw) , met een maximum van 50%.

Om het beroepsmatige gebruik van een personenauto te bepalen, kunt u kiezen tussen drie methodes: een gedetailleerd bijgehouden kilometeradministratie, een semiforfaitaire formule op basis van het woon-werkverkeer en een vast beroepsforfait van 35%.

Methode van de rittenadministratie

De methode van de rittenadministratie houdt eenvoudigweg in dat u al uw beroepsmatige verplaatsingen dagelijks bijhoudt, meer bepaald: de datum van de rit, het begin- en eindadres, de afgelegde kilometers per rit en per dag én de registratie van de kilometerstand in het begin en aan het einde van het kalenderjaar.

Methode van het woon-werkverkeer

Volgens de methode van het woon-werkverkeer wordt het percentage privégebruik van de auto bepaald volgens de volgende formule: (afstand woon-werk × 2 × 200 werkdagen + 6.000 andere privékilometers / totale afstand op jaarbasis) × 100. Het percentage beroepsgebruik is dan gelijk aan 100% – percentage privégebruik.

Vast beroepsforfait

De toepassing van het vaste beroepsforfait ten slotte impliceert dat slechts 35% van de autokosten in aftrek gebracht kan worden.

Regelmatige factuur

Voor de uitoefening van het recht op aftrek is vanzelfsprekend wel vereist dat u beschikt over een btw-conforme factuur.

Auto van echtgeno(o)t(e)

Wanneer de auto privé verkregen zou zijn door uw echtgeno(o)t(e) en gaat u die auto nu ook voor beroepsdoeleinden gebruiken, kunt u eveneens de btw op onderhoudskosten, herstellingskosten, brandstofkosten, enz. in aftrek brengen, op voorwaarde dat u in het bezit bent van een regelmatige factuur op uw naam.

Die regel geldt ongeacht het huwelijksstelsel van de echtgenoten (Btw-handleiding, nr. 363) .

Verkoop van de auto

Opname in bedrijfsvermogen of niet?

Om de btw-gevolgen bij de verkoop te kennen, moet er inderdaad een onderscheid gemaakt worden naargelang de auto al dan niet opgenomen is in het bedrijfsvermogen.

Niet opgenomen in bedrijfsvermogen

Als de auto niet opgenomen is in het bedrijfsvermogen, heeft u de auto eigenlijk volledig buiten de btw-sfeer gehouden en is er bij een latere verkoop geen btw verschuldigd over de verkoopprijs.

Volledig opgenomen in bedrijfsvermogen

Heeft u de auto volledig opgenomen in uw bedrijfsvermogen, dan moet u 21% btw rekenen over de volledige verkoopprijs.

De administratieve tolerantie volgens dewelke slechts btw verschuldigd is op 50% van de verkoopprijs is niet van toepassing, aangezien er bij de aankoop van de auto geen btw in aftrek gebracht is (circ. AAFisc nr. 36/2015, 23.11.2015, nrs. 67-72) .

Gedeeltelijk opgenomen in bedrijfsvermogen

Is de auto slechts gedeeltelijk opgenomen in het bedrijfsvermogen, dan valt enkel dat deel binnen het toepassingsgebied van de btw. Dat betekent onder meer dat bij een latere verkoop van het goed geen btw verschuldigd is over het deel van de prijs dat overeenstemt met het niet tot het bedrijfsvermogen behorende deel (circ. AAFisc nr. 36/2015, 23.11.2015, nrs. 11-13) .

Een auto slechts gedeeltelijk opnemen in het bedrijfsvermogen doet u eenvoudigweg door het gedeelte dat er niet in opgenomen wordt niet als een vast actiefbestanddeel te boeken en er dus geen afschrijvingen op toe te passen (circ. nr. AOIF 5/2005, 31.01.2005, 3.2.) .

Enkel eenmanszaken hebben de mogelijkheid om een bedrijfsmiddel dat minstens gedeeltelijk voor beroepsdoeleinden gebruikt wordt slechts gedeeltelijk op te nemen in het bedrijfsvermogen (HvJ, 08.03.2001, C-415/98, Bakcsi) . Een vennootschap daarentegen heeft die keuze niet, aangezien een vennootschap natuurlijk geen privépatrimonium heeft (circ. nr. AOIF 5/2005, 31.01.2005, 3.7.) .