Moet u schrik hebben van de ‘nieuwe klikcultuur’?

In 2012 zou de fiscus, aldus de mediaberichten, 1.221 meldingen van burgers ontvangen hebben, waarvan 1/3 anoniem. “In de meeste gevallen gaat het om een buur, een ex-partner, een familielid of een ex-werknemer. De verklikkers stellen zich dan vragen bij de dure wagen die op de oprit staat of het zwembad dat aangelegd wordt in de tuin.”, zo vertelde de woordvoerder van de fiscus. “Voor elke melding starten we een onderzoek op”, voegde hij er fijntjes aan toe. Om te vermijden dat de schrik u direct om het hart zou slaan, plaatsen we hierna het een en ander in de gepaste context...

Klacht leidt niet altijd tot controle

Geen concrete info, geen gevolg. Dat de klacht onderzocht wordt, wil om te beginnen helemaal niet zeggen dat er ook een controle zal volgen. In eerste instantie betekent het ‘starten van een onderzoek’ immers gewoon dat er nagegaan wordt in welke mate de klacht ook effectief bruikbaar is. Dat zal afhangen van de mate waarin er concrete informatie verschaft wordt. Het spreekt daarbij vanzelf dat men met een anonieme brief waarin beweerd wordt “dat x in het zwart werkt” weinig kan aanvangen, terwijl dat heel anders is als er bv. kopies uit een zwarte boekhouding of rekening­uittreksels van niet-aangegeven be­­talingen toegevoegd worden.

Cijfers uit 2011. Wat er zal gebeuren met de 1.221 meldingen van 2012 weten we natuurlijk nog niet, maar ter illustratie kunnen we u wel de resultaten van 2011 meegeven, zoals de minister die meegedeeld heeft n.a.v. een parlementaire vraag (nr. 458, Coëme, 11.07.2011). De BBI behandelde 10% van de klachten zelf, maar zelfs dan werd er slechts in ongeveer een op de vijf gevallen ook effectief een onderzoek geopend (of m.a.w. in 2% à 3% van alle klachten). De minder ‘fraude­gevoelige’ klachten worden gewoonlijk overgemaakt aan de bevoegde ‘gewone’ controlekantoren, die op hun beurt nagaan in welke mate ze er nog iets mee kunnen doen. In heel wat gevallen zal daar m.a.w. weinig van terechtkomen…

Controle leidt niet altijd tot aanslag

Niet altijd bruikbaar. Zelfs als de informatie concreet is, mag de fiscus de gegevens niet altijd gebruiken. Als bv. een ex-werknemer stiekem de zwarte boekhouding meeneemt, is dat informatie die op ongeoorloofde wijze verkregen is met als gevolg dat de fiscus zich daar niet zomaar op kan baseren.

Let op! Dat wil natuurlijk niet zeggen dat hij dan geen controle kan doen (met de verkregen informatie in het achterhoofd). Bovendien is de fiscus ook niet verplicht om de identiteit van de verklikker prijs te geven.

Niet meer dan een aanwijzing. De fiscus kan de gegevens van een klacht ook nooit zonder meer gebruiken om een bijkomende aanslag te vestigen, zelfs al gaat het om zeer concrete informatie. De controleur zal steeds eerst een bijkomend onderzoek moeten doen om na te gaan of de gegevens kloppen.

Goed om te weten. Wordt u toch geconfronteerd met een bijkomende aanslag op basis van niet-geverifieerde informatie, dan kunt u de aanslag laten vernietigen (in plaats van de gegevens te weerleggen). Dit werd al meermaals bevestigd in de rechtspraak.