Wel of niet verzekerd voor euthanasie(proces)?

Euthanasie en het strafrecht

Het gaat niet om een misdaad... Euthanasie is een levensbeëindiging uitgevoerd door een andere dan de betrokkene, op diens verzoek, door het toedienen van een levensbeëindigend middel. Deze handeling wordt door artikel 397 van het Strafwetboek beschouwd als vergiftiging.

... als de voorwaarden vervuld zijn... Artikel 3 van de Euthanasiewet bepaalt dat de arts die euthanasie toepast geen misdaad pleegt als aan bepaalde voorwaarden voldaan is. Naast een aantal procedurale voorwaarden stelt de wet de volgende voorwaarden voor een zgn. ‘actueel verzoek’ om euthanasie: een patiënt die (1) wilsbekwaam is, (2) een vrijwillig, duurzaam en herhaald euthanasieverzoek geuit heeft en (3) lijdt aan een ondraaglijke, ongeneeslijke aandoening veroorzaakt door een fysieke of psychische aandoening.

... en de uitvoerder die goed naleeft. A contrario betekent dit dat wanneer de arts die de euthanasie toepast een van deze voorwaarden niet naleeft, zich schuldig maakt aan vergiftiging en zich bijgevolg blootstelt aan strafrechtelijke vervolging.

Geen dekking door polis BA?

Naar aanleiding van het zgn. Euthanasieproces komen er blijkbaar heel wat discussies op gang, ook inzake verzekering. Zo heeft een abonnee gehoord dat een proces waarbij de uitvoerende arts aangeklaagd zou worden en/of er schadevergoeding geëist zou worden, niet gedekt zou zijn door de verzekering medische aansprakelijkheid (polis BA). Klopt dat?

Het hangt ervan af maar meestal wel

Een strafzaak wordt niet gedekt ... Het is zeker niet zo dat euthanasie an sich tot de uitdrukkelijke uitsluitingen van de polissen BA zou behoren, maar wat wél klopt, is dat strafzaken niet gedekt worden door zo’n polis. Zijn strafrechtelijke aansprakelijkheid kan men immers niet verzekeren.

... tenzij er burgerlijke partijstelling is. De kans is echter heel groot dat wanneer de nabestaanden van de patiënt voor wie de euthanasie uitgevoerd werd strafklacht tegen u neerleggen, die zich tegelijk ook burgerlijke partij zullen stellen (om een schadevergoeding te verkrijgen). In dat geval is er wél dekking door de polis BA, zowel voor de strafrechtelijke als voor de burgerrechtelijke kant van de zaak.

Wat als er die er niet is? Als uw polis BA een luik rechtsbijstand bevat, wordt een euthanasieproces zelfs gedekt, ongeacht het feit of er een burgerlijke partijstelling mee gemoeid is. Normaal gezien bevat een polis medische aansprakelijkheid ook zo’n luik, of biedt de verzekeraar dat toch minstens aan. In die zin kunnen we ervan uitgaan dat de meeste artsen toch wel degelijk gedekt zullen zijn voor een eventueel strafrechtelijk proces.

Goed om te weten. Het spreekt vanzelf dat u ook verzekerd bent voor een dergelijk proces, als u een aparte polis rechtsbijstand (bij bv. ARAG, DAS, enz.) afgesloten heeft. Meer nog, dat kost weliswaar meer, maar dan kunt u ook eventuele conflicten met uw BA-verzekeraar vermijden en volledig zelf uw advocaat kiezen. Bovendien zullen dergelijke polissen meestal ook in een voldoende hoog verzekerd bedrag voorzien.