Hoe voorkomen dat het misloopt op de dag van de sociale verkiezingen?
Wie mag er mee kiezen?
Brief vergeten. Wie mag kiezen, heeft normaal gezien een oproepingsbrief ontvangen en brengt die mee naar het stemlokaal. Soms zijn er uiteraard werknemers die brief vergeten mee te nemen of verloren. U kunt ze dan toch laten stemmen, op voorwaarde dat de mensen achter de tafel hen kunnen identificeren op hun lijst aan de hand van een identiteitskaart, een badge, een rijbewijs, enz.
Werknemer staat niet op de lijst? Als een werknemer zich aanbiedt om te stemmen, maar niet op de lijst staat, kan dat betekenen dat hij niet in dienst was op dag X en dus niet aan de voorwaarden voldoet om te stemmen. Het is ook mogelijk dat u hem ten onrechte vergat op te nemen op de documenten van dag X. Als hij daartegen niet tijdig een bezwaar ingediend heeft, mag men die ‘vergeten’ werknemer evenmin laten stemmen.
Iemand die al uit dienst is? Op dag Y-13 konden de werknemers die geen deel meer uitmaakten van het bedrijf geschrapt worden van de kiezerslijsten. Die schrapping van kiezers is echter niet verplicht. Het kan dus ook voorvallen dat er zich een werknemer aanbiedt die wel nog op de lijst staat, maar ondertussen het bedrijf al verlaten heeft. In dat geval heeft u het recht om hem de toegang tot het bedrijf te ontzeggen, maar als dat niet gebeurd is en hij biedt zich aan in het stemlokaal, heeft hij het recht om te stemmen.
Iemand een volmacht geven kan niet. Elke werknemer kan slechts zijn eigen stem uitbrengen. Moet iemand niet werken op dag Y, dan mag hij natuurlijk wel naar het bedrijf komen om te stemmen, maar hij is niet verplicht om dat te doen.
Ongeldige of onduidelijke stemmen
Ongeldige stembiljetten. De wet voorziet in een opsomming van ongeldige stembiljetten. Het is bv. niet toegelaten om te stemmen voor kandidaten op verschillende lijsten. Zo’n stem is per definitie ongeldig.
Onduidelijke stemmen. Een stembiljet kan bv. een onvolmaakt teken bevatten door een kruisje te zetten in plaats van het bolletje volledig te kleuren. Daarnaast kan het stembiljet een teken bevatten, bv. door het omcirkelen van een naam. In de wet is voorzien dat een stembiljet waarover twijfels rijzen bij de leden van het stembureau als ‘verdacht’ aangemerkt moet worden en als dusdanig in het proces-verbaal vermeld moet worden. In dat geval beslist de voorzitter om het stembiljet al dan niet geldig te aanvaarden.
Rol van voorzitter is belangrijk
Hij moet consequent zijn. De voorzitter moet zich vooraf goed informeren en in geval van discussie overleggen met de andere leden van het stembureau én met de getuigen van de vakbonden. Zo kan hij voorkomen dat die laatsten een opmerking in het pv laten noteren. Als men consequent is, zal niemand zich bevoordeeld of benadeeld voelen en verkleint de kans dat een vakbond naar de rechtbank stapt en daar gelijk krijgt.