Ontslag wegens negeren oproep re-integratieonderzoek?

Re-integratietraject en -onderzoek...

Een re-integratietraject komt erop neer dat men werknemers die hun huidige functie, arbeidstijd of arbeidsomstandigheden niet meer de baas kunnen, het werk wil laten hervatten in een andere functie of met een verminderde arbeidsduur of in aangepaste omstandigheden (of een combinatie daarvan). Het initiatief kan uitgaan van drie ‘partijen’: de werknemer zelf en/of zijn behandelende arts, de adviserend arts van het ziekenfonds en ten slotte ook de werkgever. Wanneer het die laatste is die het initiatief neemt, is dat meestal in situaties waarin een werknemer al maanden/jaren aan een stuk ‘thuiszit’. In de drie gevallen speelt de arbeidsarts een cruciale rol. Het traject start immers met een onderzoek door die arts.

... kan tot ‘medische overmacht’ leiden

Ten gevolge van een re-integratieonderzoek kan de arbeidsarts uiteenlopende zaken adviseren, maar een van de opties is de vaststelling van de definitieve onmogelijkheid om het overeengekomen werk verder uit te voeren. Indien dat effectief het advies is, dan heeft dat tot gevolg dat de werkgever de arbeidsovereenkomst kan beëindigen wegens zgn. medische overmacht zonder dat hij een opzegtermijn of -vergoeding moet respecteren. Net omdat dat scenario tot de mogelijkheden behoort, zijn de vakbonden helemaal geen voorstander van de procedure. De facto blijken ‘afgevaardigden’ soms zelfs vlakaf af te raden om op een oproeping tot een re-integratieonderzoek in te gaan...

Geen sanctie voor negeren oproeping

De Wet op het welzijn op het werk (art. I.4-78) legt zowel aan de werknemer als aan de werkgever op om “mee te werken aan een vlot verloop van het re-integratietraject om de slaagkansen van de re-integratie te bevorderen”. Wat de gevolgen zijn als een partij niet aan het zgn. vlot verloop zou meewerken, daar laat de wet zich echter niet over uit. Het was initieel, toen de procedure van het re-integratietraject ingevoerd werd, weliswaar de bedoeling om specifieke sancties in te voeren, maar zover is het nooit gekomen. Er zijn m.a.w. geen specifieke sancties voorzien in de wet, vandaar ook dat de vakbonden soms ‘zo ferm’ durven adviseren...

... maar kan wel ‘dringende reden’ zijn

Ondanks dat gebrek aan specifieke sancties, begaat de partij die manifest op geen enkele manier wenst mee te werken aan de procedure een juridische fout. Is het de werknemer, dan zou zijn werkgever dus arbeidsrechtelijk kunnen reageren, bv. met een ontslag om dringende reden. In de rechtsleer was men daar al langer van overtuigd en dat is nu ook bevestigd in de rechtspraak. In deze zaak werd een arbeider na twee jaar afwezigheid uitgenodigd voor een re-integratieonderzoek. Hij deelde echter mee dat hij daar om medische redenen niet kon op ingaan. Enkele maanden later: idem. Wanneer de arbeider een jaar na de eerste oproep weer afmeldde om medische redenen, ging de werkgever over tot ontslag om dringende reden. De arbeider betwistte dat ontslag bij de rechtbank, maar kreeg ongelijk. De rechter volgde de werkgever in zijn redenering dat het niet meer ernstig zou zijn dat een werknemer gedurende een jaar medische redenen zou kunnen inroepen om niet naar een re-integratieonderzoek te moeten gaan (arbrb. Gent, 01.07.2020) .